Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, son bir iki aydır derinleşen avro bölgesi borç krizi nedeniyle global ekonomiye yönelik risklerin arttığını, bu nedenle 2012 yılı bütçesine temel oluşturan büyüme gibi bazı makroekonomik tahminlere yönelik birtakım kaygıların da gündemde olduğunu belirterek, ''Ancak biz Orta Vadeli Programı (OVP) hazırlarken oldukça temkinli davrandık. Buna rağmen eğer büyüme yüzde 4 yerine yüzde 3 olarak gerçekleşirse hedeflediğimizden yaklaşık 2,5 milyar lira daha az gelir elde edeceğiz'' dedi.

TBMM Genel Kurulu'nda 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı'nı sunan Şimşek, 2002'de yeşil kart ödemeleri hariç Sağlık Bakanlığının harcama tutarının sadece 2,4 milyar lira olduğunu, iktidarda oldukları 9 yıl içinde bu kaynağı yaklaşık 6 katına çıkartarak 2012'de 13,8 milyar liraya yükselteceklerini söyledi. 2002'de 9,9 milyar lira olan aile hekimliği hariç toplam sağlık harcamalarını 2012'de yaklaşık 4,5 katına çıkartarak 44,3 milyar liraya çıkacağını bildiren Şimşek, aile hekimliği ödeneklerini ise 3,5 milyar liraya yükselteceklerini, yeşil kart sağlık hizmetlerinin ise Sağlık Bakanlığından Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) devredileceğini anlattı. Şimşek, hava ambulansı uygulamasını genişleterek sürdüreceklerini belirtti.

Şimşek, 2012'de SGK'ya 2011 yıl sonu harcama tahminine göre yüzde 31 artışla 69,1 milyar lira transfer yapmayı öngördüklerini belirterek, ''SGK'ya yapılacak transferlerdeki bu artışta 2012'de yeşil kart sağlık hizmetlerinin SGK'ya devredilmesi ve yapılacak intibak düzenlemesi etkili olmuştur. 2012'de sosyal güvenlik açık finansmanını 2011 yıl sonu harcama tahminine göre yaklaşık yüzde 59 oranında artırarak 25,5 milyar liraya yükseltiyoruz'' dedi.

Türkiye'nin tanıtımına katkı sağlamaya devam ettiklerini belirten Şimşek, bu amaçla, 2012'de 138,4 milyon lira kaynak ayırdıklarını ifade etti.

Şimşek, 17 farklı ülke ve şehirde de en kısa süre içinde yeni temsilcilikler açmayı planladıklarını da belirterek, ''Sadece 2011 yılında dış temsilciliklerimize yeni bina ve arsa alımı için Dışişleri Bakanlığına ilave 124 milyon lira kaynak aktardık'' diye konuştu.

Maliye Bakanı Şimşek, sinema sektörünü daha cazip hale getireceklerini, 2012'de ilk defa ulusal ve uluslararası film festivalleri ile film hafta ve günlerini destekleyeceklerini bildirdi.



-''2012'de bin 500 yeni vergi müfettiş yardımcısı alınacak''-



Vergi denetimini tek çatı altında birleştirerek Vergi Denetim Kurulu Başkanlığını kurduklarını anımsatan Şimşek, şu an itibarıyla vergi müfettiş yardımcıları dahil olmak üzere yaklaşık 4 bin 750 kişilik denetim gücüne sahip olduklarını söyledi. Şimşek, gelecek yıl bin 500 yeni vergi müfettiş yardımcısı alarak denetim kapasitesini artıracaklarını vurguladı.

Şimşek, Risk Analiz Merkezi ile birlikte modern vergi denetim teknik ve araçlarını kullanarak vergi kayıp ve kaçağını azaltacaklarını kaydetti.



-''10,5 milyar lira özelleştirme geliri hedefliyoruz''-



2011 yılı bütçesinde 9,5 milyar liralık özelleştirme geliri hedeflediklerini hatırlatan Şimşek, ''Ancak doğalgaz ve elektrik dağıtım şirketlerinin ihalelerine katılan yatırımcı firmaların gerekli finansmanı temin edememelerinden dolayı tahsilat öngörülenin altında kalmıştır. Halen onay aşamasında bekleyen ve özelleştirilmesi planlanan kamu varlıklarından 2012'de 10,5 milyar liralık özelleştirme geliri hedefliyoruz'' diye konuştu.

Bakan Şimşek, 2012 yılı bütçesini, ''İstihdam ve büyümeyi destekleyen, tasarrufları artırmaya ve cari açığı azaltmaya yardımcı olan, ekonomik ve sosyal kalkınmaya odaklanmış, kamu finansman dengelerini iyileştiren ve ülkeyi daha ileriye taşıyacak yatırımlara kaynak ayıran bir bütçe'' şeklinde özetledi.



-Bütçe büyüklükleri-



2012 yılı bütçe büyüklüklerini de veren Şimşek, ''2012 yılı Merkezi Yönetim Bütçesinde; bütçe giderleri 350,9 milyar lira, faiz hariç giderler 300,7 milyar lira, bütçe gelirleri 329,8 milyar lira, vergi gelirleri 277,7 milyar lira, bütçe açığı 21,1 milyar lira, faiz dışı fazla 29,1 milyar lira olarak öngörülmüştür'' diye konuştu.

Gelecek yıl bütçe giderlerinin 2011 yıl sonuna göre yüzde 12,1 oranında artması öngörülürken bütçe gelirlerinin yüzde 13,4 artacağının tahmin edildiğini bildiren Şimşek, ''2012'de, 2011 yıl sonu gerçekleşme tahminine göre vergi gelirlerinin yüzde 11,4 oranında artmasını öngörüyoruz. 2012 yılı için nominal GSYH artış oranının yüzde 11,3 olacağı göz önüne alındığında, vergi gelirlerindeki artış oranının gerçekçi olduğu görülecektir'' dedi.



-''OVCP'yi hazırlarken oldukça temkinli davrandık''-



Bakan Şimşek, son bir iki aydır derinleşen Avro Bölgesi borç krizi nedeniyle global ekonomiye yönelik risklerin arttığına, bu nedenle 2012 yılı bütçesine temel oluşturan büyüme gibi bazı makroekonomik tahminlere yönelik birtakım kaygıların da gündemde olduğuna işaret ederek, ''Ancak biz OVP'yı hazırlarken oldukça temkinli davrandık. Buna rağmen eğer büyüme yüzde 4 yerine yüzde 3 olarak gerçekleşirse hedeflediğimizden yaklaşık 2,5 milyar lira daha az gelir elde edeceğiz. Bu tutar, GSYH'nin binde 1,8'ine tekabül etmekte olup kolaylıkla telafi edilebilir. Kaldı ki; biz bütçeyi yaparken muhtemel 2-B düzenlemesinden herhangi bir gelir de öngörmedik'' diye konuştu.

2012 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Gelirlerine de değinen Şimşek, bütçe gelirlerini 329,8 milyar lira, vergi gelirlerini 277,7 milyar lira, vergi dışı gelirleri 52,2 milyar lira olarak tahmin ettiklerini kaydetti.



-''Bütçe mali disiplin anlayışı içinde hazırlandı''-



Bakan Şimşek, AK Parti hükümetlerinin hazırladığı ve uyguladığı tüm bütçelerde olduğu gibi 2012 yılı bütçesinin de mali disiplin anlayışı çerçevesinde hazırlandığını belirterek, ''Harcamalarımızı sağlam gelir kaynaklarına dayandırıyoruz ve kaynakları ülkemizin uzun dönem refahını artıracak alanlara yönlendiriyoruz. Bu suretle 2011 yılı sonunda 22,2 milyar lira olarak gerçekleşmesini beklediğimiz bütçe açığının, 2012'de yüzde 5 oranında azalarak 21,1 milyar TL olmasını öngörüyoruz. Böylece bütçe açığının GSYH'ye oranını 2012'de yüzde 1,7'den yüzde 1,5'e indirmeyi hedefliyoruz'' diye konuştu.



-''2002'de 100 liralık verginin 86 lirası faize gidiyordu''-



Faiz giderlerine de değinen Bakan Şimşek, şunları söyledi:

''2002'de faiz giderlerimizin GSYH'ye oranı yüzde 14,8 gibi sürdürülemez bir düzeye ulaşmıştı. Memnuniyetle ifade etmek isterim ki küresel kriz yılı hariç, 2002'den bu yana bu oranı her sene aşağı çekmeyi başardık. Geçen sene yüzde 4,4'e düşen faiz harcamalarının GSYH içindeki payını bu yılın sonu itibarıyla yüzde 3,3'e indiriyoruz. Program döneminde (2012-2014) ise yüzde 3,0-3,5 bandında tutmayı hedefliyoruz. Bu yıl yüzde 3,3 olarak gerçekleşmesini beklediğimiz faiz giderlerinin GSYH'ye oranı, 1987'den bu yana en düşük oranı ifade etmektedir. Aynı şekilde, 2012'de yüzde 14,3 olarak öngördüğümüz faiz giderlerinin bütçe içindeki payı 1985'den bu yana ulaştığımız en düşük oran olacaktır.

Başka bir açıdan baktığımızda; 2002'de topladığımız her yüz liralık verginin yaklaşık 86 lirası faize gidiyordu. Bu yıl ise yüz liralık vergi gelirinin 17,1 lirası faize gidecektir. Mali Plan dönemi sonunda ise bu tutarın 16,5 liraya kadar düşmesi öngörülmektedir.''

Bakan Şimşek, ''AK Parti Hükümetlerinin vatandaştan topladığı vergileri faize değil, vatandaşına hizmet için harcadığını, harcamaya da devam edeceğini'' ifade etti.



-''Türkiye'de vergi yükü sanıldığı gibi yüksek değil''-



Türkiye'de vergi yükünün çok yüksek olduğuna dair yaygın ama yanlış bir kanaat bulunduğunu belirten Şimşek, ''OECD 2010 yılı verilerine göre, toplam vergi yükü sıralamasında Türkiye, yüzde 26 oranı ile 34 OECD ülkesi arasında en düşük vergi yüküne sahip 6. ülke konumundadır'' dedi.

Gelir ve Kurumlar Vergisi oranlarını indirdiklerini de belirten Şimşek, Kurumlar Vergisi oranının yüzde 30'dan yüzde 20'ye indirildiğini, bu indirimle Türkiye'nin vergi oranı en düşük 6 OECD ülkesi arasına girdiğini kaydetti. Şimşek, Türkiye'nin OECD ülkeleri arasında 2002'de kurum kazançları üzerinde vergi yükü (Kurumlar Vergisi, gelir vergisi stopajı ve fon payı) bakımından yüzde 65 ile ilk sırada bulunduğunu, hükümetleri döneminde yapılan vergi indirimleriyle kurum kazançları üzerindeki vergi yükünü yüzde 34'e indirdiklerini, böylece OECD ülkeleri arasında vergi yükü açısından ilk sıradan 26. sıraya gelindiğini anlattı.

Bakan Şimşek, Gelir Vergisi oranlarında yaptıkları değişikliklerle Türkiye'yi OECD ülkeleri arasında marjinal vergi oranı açısından ilk sıralardan 18. sıraya getirdiklerini söyledi.

Maliye Bakanı, yatırımlara daha fazla destek olabilmek amacıyla yatırıma katkı oranının üst sınırını 2011 yılı başından itibaren büyük ölçekli yatırımlarda yüzde 45'ten yüzde 65'e, bölgesel ve sektörel yatırımlarda ise yüzde 25'ten yüzde 55'e çıkardıklarını söyledi.

Ar-ge faaliyetlerine vergi desteği sağladıklarını belirten Şimşek, genç girişimcilere teminat alınmaksızın 100 bin liraya kadar teknogirişim sermayesi desteğini (yılda 500 kişiye kadar) hibe olarak verdiklerini de kaydetti.

Türkiye'de dolaylı vergilerin vergi gelirleri içindeki payının nispeten yüksek olduğunu kaydeden Şimşek, şöyle konuştu:

''OECD sınıflandırmasına göre (sosyal güvenlik primleri ve mahalli idare vergi gelirleri dahil) 2010 yılında toplam vergi gelirleri içinde dolaysız vergilerin payı yüzde 52,1, dolaylı vergilerin payı ise yüzde 47,9 olarak gerçekleşmiştir. Bu nispeten yüksek bir orandır ama kamuoyunda algılandığı gibi yüzde 60-70 düzeyinde değildir.

Ülkemizde dolaylı vergilerin GSYH'ye oranı OECD ortalamasının biraz üzerindedir. Örneğin, 2010 yılında OECD ortalaması yüzde 11 iken Türkiye'de bu oran yüzde 12,4'tür. Dolaylı vergilerin toplam vergiler içindeki payının ülkemizde nispeten daha yüksek olması genel vergi yükünün yüksek olduğu anlamına gelmemektedir. Dolaylı vergilerin payının yüksekliği, mal ve hizmetlerin yüksek oranda vergilendirilmesinden değil (akaryakıt ürünleri, iletişim, binek otomobiller ve alkollü içecekler hariç) dolaysız vergi yükünün (gelir ve kazançlar ile mülkiyet üzerindeki vergi yükünün) düşüklüğünden kaynaklanmaktadır. Nitekim, gelir ve kazançlar üzerinden alınan vergilerde ülkemiz, vergi kapasitesinin çok altında bir vergi yüküne sahiptir.''



-''Akaryakıt ürünlerinde vergi yükünü azalttık''-



Hükümetleri döneminde akaryakıt ürünleri üzerindeki vergi yükünü artırmadıklarını belirten Şimşek, akaryakıt ürünlerinin fiyatlarının son dönemlerde ham petrol fiyatlarındaki artış, döviz kurları, rafineri ve dağıtıcı kar payları gibi değişik nedenlerle arttığını söyledi.

Şimşek, ''Kamuoyundaki algının aksine 2002'den bu yana akaryakıt ürünleri üzerindeki vergi yükünü artırmadık, tam aksine ciddi bir şekilde azalttık. Örneğin 95 oktan kurşunsuz 1 litre benzinin satış fiyatı içerisindeki toplam vergi yükü 2002 Aralık ayında yüzde 70,2 iken 3 Aralık 2011 tarihi itibarıyla yüzde 60,1'e düşürülmüştür. Aynı dönemde motorinde ise vergi yükünü yüzde 59,2'den yüzde 48,7'ye düşürdük'' diye konuştu.

Bakan Şimşek, Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planını yenilediklerini, Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planını uygulamaya koyduklarını ifade etti.

Kayıtlı ekonomiye geçişi hızlandırmak için e-fatura uygulamasını başlattıklarını hatırlatan Şimşek, ''İlk yılda 114 olan kullanıcı sayısı bu yıl Kasım sonu itibarıyla 3 bini aşmıştır'' dedi.

Şimşek, mükelleflere yönelik Kısa Mesaj Bilgilendirme Servisi ile sunulan hizmetin yaygınlaştırılarak sürdürüleceğini bildirdi.



-''Vergi Barışını başarıyla gerçekleştirdik''-



Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı mali yapılandırması olan Vergi Barışını başarıyla gerçekleştirdiklerini belirten Şimşek, şöyle devam etti:

''Kanundan yararlanmak üzere başvuran mükellef sayısı 5 milyon 248 bin 418, yapılandırılan dosya sayısı 6 milyon 182 bin 767 ve yapılandırılan alacak miktarı 39,4 milyar liradır. Kasım ayı sonu itibarıyla 13,1 milyar lira tahsilat gerçekleştirerek yapılandırılan alacakların yaklaşık yüzde 33'ünü tahsil ettik. Geçmişteki benzer uygulamalarla kıyaslandığında ulaştığımız tahsilat rekor düzeydedir. Uygulama başarıyla devam etmektedir.''



-''2012 Bütçesi OVP hedefleriyle uyumlu, şeffaf, samimi, gerçekçi''-



''2012 yılı Bütçesi OVP hedeflerimizle uyumlu, şeffaf, samimi ve gerçekçidir. Bu bütçe, ülkemizi 2023 vizyonuna daha da yaklaştıran bir bütçedir'' diyen Şimşek, önümüzdeki dönemde küresel gelişmeleri çok yakından izlemeye devam ederek mali disiplinden ve yapısal reformlardan taviz vermeden gerekli tüm tedbirleri almaya devam edeceklerini söyledi.

Şimşek, ''Hükümet olarak hedefimiz; bilgi toplumuna dönüşmüş, AB standartlarını yakalamış ve dünya ile rekabet edebilen güçlü bir Türkiye'dir. Hazırladığımız 2012 yılı Bütçesi bu hedeflere ulaşmamıza katkı sağlayacaktır'' dedi.

Bu arada Şimşek, bütçede yaptığı sunumunu Ipad'inden okudu. Sunumunu grafiklerle destekleyen Bakan Şimşek, ayrıntılı bir sunum yaptı.