Özel sektörün yurtdışındaki resmi ve özel kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli toplam kredi tutarı son 9 yılda 3 kattan fazla artarak toplam 126,011 milyar dolara ulaştı.

Merkez Bankası verilerinden derlenen bilgilere göre, Türk ekonomisinin son 10 yılda geçirdiği değişim ve hacim artışı, ekonominin en dinamik unusuru olan özel sektörün ölçeğine de yansıdı.

Özel sektör 2002-2011 Ağustos döneminde yurtdışından uzun vadeli kredi için resmi kurumlar bazında aralarında Avrupa Yatırım Bankası (EIB) ve Uluslararası Finans Kurumunun da (IFC) bulunduğu uluslararası kuruluşları, özel kuruluşlar bazında ise yabancı ticari bankaları tercih etti.

Söz konusu dönemde, özel sektörün yurtdışındaki resmi ve özel kuruluşlara olan uzun vadeli kredi borcu yüzde 331,6 oranında artarak, 126,011 milyar dolara yükseldi.

Toplam tutar içindeki hükümet ve uluslararası kuruluşların yer aldığı resmi kuruluşlara olan kredi borcu tutarı 2,8 milyar dolardan, 11,6 milyar dolara; özel kuruluşlara olan kredi borcu ise 26,3 milyar dolardan 110,8 milyar dolara yükseldi. Tahvil borçlarının tutarı da 15 milyon 90 bin dolardan 3,5 milyar dolara çıktı.



-EIB ve yabancı ticari bankalar ilk sırada-



Özel sektörün uzun vadeli kredi borcunun bulunduğu resmi kurumlar arasında Avrupa Yatırım Bankası (EIB) ilk sırada yer aldı. 2011 Ağustos ayı itibariyle EIB'ye olan kredi borcu 5,002 milyar dolar olarak gerçekleşti. Uluslararası Finans Kurumu (IFC) ise yurtdışı resmi alacaklılar listesinde EIB'nin ardından ikinci sırada yer aldı. Aynı dönemde IFC'ye olan kredi borcu 2,9 milyar dolar olarak belirlendi.

Böylece özel sektörün EIB'ye olan borcu 2002-2011 Ağustos döneminde yüzde 2001,8 oranında, IFC'ye olan borcu ise yüzde 291,2 oranında arttı.

Aynı dönemde özel sektörün İslami Kalkınma Bankasına olan borcu de yüzde 149,7 oranında yükselerek, 161,056 milyon dolar seviyelerine ulaştı.

Özel sektörün uzun vadeli kredi aldığı özel kuruluşlar arasında ise yabancı ticari bankalar ön plana çıktı. 2002 yılında yabancı ticari bankalara olan toplam kredi borcu 15,6 milyar dolar iken, bu oran 2011 yılının Ağustos ayına kadarki süreçte 3 kattan fazla artarak 68,3 milyar dolar oldu.



-Krizde kredi almak zorlaştı-



Bu arada küresel krizin başladığı 2008 yılında en yüksek seviyesine ulaşan yurtdışındaki resmi ve özel kuruluşlara olan uzun vadeli kredi tutarı, bu dönemden itibaren gerilemeye başladı.

Buna göre, 2008 yılında resmi ve özel kuruluşlara olan uzun vadeli toplam kredi borcu 140,009 milyar dolar iken, 2011 yılının Ağustos ayında bu oran yüzde 15,2 geriledi.



-En fazla kredi borcu finansal olmayan kuruluşların-



Borçlular listesinde ise finansal olmayan kuruluşlar, yurt dışındaki resmi ve özel kuruluşlara uzun vadeli kredi borcu en fazla olan özel sektör kuruluşları olarak dikkati çekti.

Finansal olmayan kuruluşların yurtdışındaki resmi ve özel kuruluşlara olan uzun vadeli kredi borcu 2002'de 24,3 milyar dolar iken, 2011 yılının Ağustos ayında bu oran yüzde 189,8 oranında artarak, 84,6 milyar dolar olarak gerçekleşti.