Danıştay'ın kararı ile Ayasofya'nın müze statüsünden çıkmasıyla, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'da açıklamalarda bulundu. Erdoğan yaptığı açıklamada Ayasofya'nın 24 Temmuz Cuma günü birincil namazla açılacağını duyurdu.
24 Temmuz tarihinin seçilmesi de uyarı çekti. 24 Temmuz 1923 Lozan Uzlaştırma Anlaşması'nın yıldönümü. Lozan Antlaşması, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Irk Meclisi temsilcileriyle Britanya İmparatorluğu, Fransız Cumhuriyeti, İtalya Krallığı, Japon İmparatorluğu, Yunanistan Krallığı, Romanya Krallığı ve Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Yugoslavya) temsilcileri göre, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace'ta imzalanmış barış antlaşması.
Irak Sınırı: Musul üzerinde antlaşma sağlanamadığı için, bu konuda Birleşmiş Krallık ve Türkiye Hükûmeti kendi aralarında görüşüp anlaşacaklardı. Bu anlaşmazlık Musul Sorunu'na dönüşmüştür.
Türk-Yunan Sınırı: Mudanya Ateşkes Antlaşması'nda belirlenen şekliyle kabul edildi. Meriç Nehri'nin batısındaki Karaağaç istasyonu ve Bosnaköy, Yunanistan'ın Batı Anadolu'da yaptığı tahribata karşılık savaş tazminatı olarak Türkiye'ye verildi.
Adalar: Midilli, Limni, Sakız, Semadirek, Sisam ve Ahikerya adaları üzerinde Yunan hakimiyeti hususunda Osmanlı Devleti'nin imzalamış olduğu 1913 tarihli Londra Antlaşması ve 1913 tarihli Atina Antlaşması'nın adalar hakkındaki hükümleri ve 13 Şubat 1914 tarihinde Yunanistan'a bildirilen karar, adaların askeri gayelerle kullanılmaması şartıyla tıpkı kabul edilmiştir. Anadolu kıyısına 3 milden eksik mesafede yer alan adaların ve Bozcaada, Gökçeada ile Tavşan Adaları üzerindeki Türk hakimiyeti kabul edilmiştir. Osmanlı Devleti kadar Uşi Antlaşması ile 1912 yılında İtalya'ya geçici olarak bırakılan On İki Ada üzerindeki bütün haklardan on beşinci maddeyle İtalya lehine feragat edilmiştir.
Türkiye-İran Sınırı: Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında 17 Mayıs 1639'da imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşması'na kadar belirlenmiştir. Kapitülasyonlar'ın tamamı kaldırıldı.
Azınlıklar: Lozan Uzlaşma Antlaşması'nda azınlık, Müslüman olmayanlar olarak belirlenmiştir. Bütün azınlıklar Türk uyruklu kabul edildi ve hiçbir şekilde ayrıcalık tanınmayacağı belirtildi. Antlaşmanın 40. maddesinde şu hüküm yer almıştır:
"Müslüman olmayan azınlıklara mensup Türk uyrukları, keza hukuk bakımından keza de uygulamada, öbür Türk uyruklarıyla aynı işlemlerden ve benzer güvencelerden yararlanacaklardır. Özellikle, giderlerini kendileri ödemek üzere, her türlü hayır kurumlarıyla, dinsel ve sosyal kurumlar, her türlü okullar ve buna benzer öğretim ve eğitim kurumları koymak, yönetmek ve kontrol etmek ve buralarda kendi dillerini serbestçe göstermek ve dinsel ayinlerini serbestçe yapma konularında eşit hakka sahip olacaklardır." Batı Trakya'daki Türklerle, İstanbul'daki Rumlar açık havada, Anadolu ve Doğu Trakya'daki Rumlar ile Yunanistan'daki Türkler'in mübadele edilmeleri kararlaştırıldı.
Savaş tazminatları: İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı nedeniyle istedikleri savaş tazminatlarından vazgeçtiler. Türkiye, tamirat bedeli olarak Yunanistan'dan 4 milyon altın istek etti ancak bu istek kabul edilmedi. Bunun üstüne 59. maddeyle Yunanistan savaş suçu işlediğini kabul etti ve Türkiye tazminat hakkından feragat etti ve sadece savaş tazminatı olarak Yunanistan, Karaağaç bölgesini verdi.
Osmanlı'nın borçları: Osmanlı borçları, Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılan devletler arasında paylaştırıldı. Türkiye'ye düşen bölümün taksitlendirme ile Fransız frangı olarak ödenmesine karar verildi. Düyun-u Umumiye yöneticilik heyetinde bulunan yenik Alman İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu devletlerinin temsilcileri idare kurulundan çıkartılmış ve kurumun faaliyeti devam ettirilerek antlaşmayla birlikte yeni görevler verilmiştir. (Lozan Uzlaşma Antlaşması madde 45,46,47...55, 56).
Boğazlar: Boğazlar, görüşmeler her tarafında üzerinde en fazla tartışılan konudur. Sonunda geçici bir çözüm getirilmiştir. Buna tarafından askeri olmayan gemi ve uçaklar uzlaşma zamanında boğazlardan geçebilecekti.Boğazların her iki yakası askersizleştirilip, geçişi sağlamak amacıyla başkanı Türk olan milletlerarası bir kurul oluşturuldu ve bu düzenlemelerin Milletler Cemiyeti'nin güvencesi altında sürdürülmesine karar verildi. Böylece Boğazlar bölgesine Türk askerlerinin girişi yasaklandı. Bu hüküm, 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile değiştirilmiştir.
Yabancı okullar: Eğitimlerine Türkiye'nin koyacağı kanunlar doğrultusunda devam etmesi kararlaştırıldı.
Patrikhaneler: Dünya Ortodokslarının dini lideri durumundaki patrikhanenin Osmanlı Devleti zamanındaki bütün ayrıcalıklarının kaldırılarak yalnızca dinî işleri yapmak şartıyla ve bu hususta verilen sözlere güvenilerek İstanbul'da kalmasına müsade verildi. Ancak antlaşma metnine patrikhanenin statüsü hususunda tek bir hüküm konulmadı.
Kıbrıs: Osmanlı Devleti Ruslara aleyhinde İngilizleri yanına çekebilmek için 1878 yılında Kıbrıs'taki hakları saklı edinmek şartıyla geçici olarak Kıbrıs'ı Birleşik Krallık idaresine vermişti. Birleşmiş Krallık I. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine 5 Kasım 1914'te Kıbrıs'ı topraklarına kattığını resmi olarak açıkladı. Osmanlı Devleti bu kararı tanımadı. Türkiye Lozan Antlaşması'nın 20. maddesiyle Kıbrıs'taki Birleşmiş Krallık egemenliğini kabul etti.
Bu haber sizlere www.haber32.com.tr farkıyla sunulmuştur
