Başhekim Prof. Dr. Rasih Yazkan, basın bilidirisnde şu görüşlere ter verdi; “10 Mayıs tarihinde, tüm dünyada toplumu bilinçlendirmek ve bu nedenle engelli kalan kişilere rehabilitasyon hizmetlerinin gerekliliğine dikkat çekmek amacıyla ‘Dünya İnme Önleme Günü’ adı altında çeşitli etkinlikler yapılmaktadır.
Dünyada bir yılda milyonlarca kişi inme geçirmekte olup, bunun bir kısmı hayatını kaybetmekte ya da sonrasında inme nedeniyle engelli kalmaktadır.
İNME önlenebilir bir hastalıktır ve erken başvuran hastalarda tedavinin başarıya ulaşma şansı çok daha yüksektir. Bu anlamda Türkiye’de az sayıda merkezde uygulanabilen tedaviler SDÜ Hastanesi Girişimsel Nöroloji Kliniğinde de başarıyla uygulanmaktadır.”
SDÜ Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Vedat Ali Yürekli ise, 10 Mayıs Dünya İnme Farkındalık - Önleme Günü dolayısıyla yayınlamış olduğu basın bildirisinde şu görüşlere yer verdi; “İnme, bir başka ifade ile felç, beyin damarlarının tıkanması veya kanaması sonucu gelişen, ölümle sonuçlanabilen veya ciddi sakatlık oluşturan bir hastalıktır. Hastaların çoğunda inmenin nedeni beyin damarlarının ani tıkanmasıdır. İnme, dünyada kalp hastalığı ve kanserden sonra gelen, en önemli ölüm nedenlerinden bir tanesidir. Ülkemizde ölüm nedenleri arasında kalp hastalıklardan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre her yıl 15 milyon kişi inme geçirmektedir. Bunların içinden 5 milyon kişi ölmekte ve 5 milyon kişi kalıcı olarak sakat kalmaktadır. Beyin damarlarının ani tıkanması sonucu gelişen inme, özellikle son yıllarda geliştirilen yeni tedavi yaklaşımları ile tedavi edilebilir bir hastalıktır. İnme için yararlı tedaviler bulunmakla birlikte koruyucu yöntemler de inme ile mücadelede en etkin basamağı oluşturmaktadır. Bundan dolayı inmeyi önlemek için yapılması gerekenler konusunda farkındalık yaratmak ve inmeye dikkat çekmek amacıyla 10 Mayıs tarihi Dünya İnme Farkındalık - Önleme Günü olarak belirlenmiştir.
İnme belirtileri değişkenlik gösterebilir.
• Vücudun tek tarafında yüz, kol ve/veya bacakta olan hissizlik ve/veya kuvvet kaybı
• Bilinç bulanıklığı veya konuşma ve/veya anlamada güçlük
• Yürüme güçlüğü, baş dönmesi, denge ve koordinasyon kaybı
• Tek veya iki taraflı görme kaybı
• Şiddetli baş ağrısı
şeklinde belirtiler görülebilir.
İNMEDE ÇARE ERKEN MÜDAHALE!
Bu saydığımız belirtilerin fark edilmesi durumunda hasta ve hasta yakınlarının zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurması veya 112’nin aranması ve hastanın en kısa zamanda inmeyi tedavi edebilecek bir merkeze getirilmesi önem arzetmektedir. İnme hastalarına müdahale zamana karşı bir yarıştır. Acil inme tedavisinde saatler, hatta dakikalar çok önemlidir. Bu duruma dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak için “Zaman Beyindir” şeklinde tanımlayıcı ifade kullanılmaktadır. Hastalar, ilk 4 buçuk saat içinde yapılan damar açıcı girişimler sayesinde hastalığın etkilerine daha az maruz kalmakta, ölüm oranları azalmakta ve hastalık sonrası yaşam kaliteleri daha yüksek olmaktadır. Her iki tedavi yöntemi de gelişmiş teknik altyapı ve yetişmiş deneyimli personel ihtiyacını da beraberinde getirmektedir. Dolayısıyla bu tedaviler hem eğitimi hem de uygulamasıyla oldukça fedakarlık gerektiren bir süreçtir ve uyum içinde çalışan bir ekip işidir. Bu bağlamda biz de üniversite hastanemizde oldukça deneyimli bir ekiple, en son tedavi yöntemlerini uygulamaktayız.
İnme Ekibimiz
Bu konu ile ilgili olarak FARKINDA olmamız ve dikkat etmemiz gereken diğer bir önemli husus, Covid-19 enfeksiyonu ve inme birlikteliğidir. Covid-19 enfeksiyonunun en ciddi nörolojik belirtilerinden birisi inmedir. Covid-19 enfeksiyonuna bağlı inme sıklığı genel olarak % 5-6 oranında bildirilmektedir. Yine Covid-19 pandemisinde yapılan araştırmalarda nörolojik belirti ve bulguların hastaların yaklaşık % 36’sında görüldüğü saptanmıştır. Hastalar Covid-19 enfeksiyonunun klasik ateş, öksürük veya solunum sıkıntısı gibi belirtilerinin yanı sıra; koku veya tat alma duyusu kaybı, kas ağrısı, inme, baş ağrısı, bilinç bozukluğu, baş dönmesi, nöbet gibi farklı nörolojik belirtilerle de hastaneye başvurabilmektedir. Bu nörolojik belirti ve bulguların bilinmesi ve bu konudaki farkındalığın artması gerekmektedir. Bu durum, enfeksiyonun yayılmasını önleme ve tedavi edilmesi konusunda oldukça katkı sağlayacaktır.
Özetle inme oluşturduğu ciddi sağlık sorunlarına karşın, büyük oranda önlenebilir bir hastalıktır. Sigara, alkol, yağlı, şekerli ve tuzlu beslenme, hazır yemek, obezite, hareketsizlik, tansiyon ve stres inmeyi tetikleyen başlıca ana faktörlerdir. Hipertansiyon, kan şekeri yüksekliği, kolesterol yüksekliği, kesin olarak kontrol altında tutulmalıdır. Ayrıca, düzenli egzersiz ve obez kişilerde kilo kaybı, sigaranın bırakılması, meyve ve sebze ağırlıklı beslenme önemlidir. İnme zamanında müdahale ile hem önlenebilir hem de büyük oranda tedavi edilebilir bir hastalıktır ve tüm dünyada 10 Mayıs tarihi ve tüm mayıs ayı, inmeden korunma ve tedavisi hakkında bilmemiz ve yapmamız gerekenlerin etkin olarak duyurulduğu bir dönem olarak ilan edilmiştir. Ülkemizde bu bilinçlendirme ve FARKINDALIK çalışmaları Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneğimiz tarafından dünya ile eş zamanlı olarak sürdürülmektedir.”
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ –İNME MERKEZİ EKİBİ
Prof. Dr. Rasih Yazkan - Başhekim
Prof. Dr. Süleyman Kutluhan – SDÜ Nöroloji AD
Prof. Dr. Vedat Ali Yürekli - SDÜ Nöroloji AD
Dr. Öğretim Üyesi Nihat Şengeze – SDÜ Nöroloji AD
Doç. Dr. Mustafa Karabacak – SDÜ Kardiyoloji AD
Hem. Filiz Uyal – SDÜ inme merkezi
Hem. Penbe Turan – SDÜ Nöroloji servisi
