AA muhabirinin Ekonomi Bakanlığı yetkililerinden aldığı bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde gerçekleştirilen Sırbistan ziyareti iki ülke arasındaki ilişkileri kuvvetlendirirken, imzalanan anlaşmalar da ticaretin önünü açtı.
Ziyarette, Erdoğan ile Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic tarafından imzalanan "Türkiye-Sırbistan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyinin Tesis Edilmesine İlişkin Ortak Bildiri" ile liderler yılda bir kez bir araya gelme konusunda uzlaştı. Aynı bildiri kapsamında ilgili bakanların da sürekli görüşmelerde bulunması kararlaştırıldı.
Revize edilen Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ile geçen yıl 870 milyon dolar düzeyinde gerçekleşen dış ticaret hacminin bu sene sonunda 1,1 milyar dolara, 3 yıl içinde de 3 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.
Heyetler arası görüşmelerde enerji ve altyapı konuları ele alınırken, bu kapsamda Belgrad-Saraybosna Otoyolu'nun yanı sıra Novi Pazar-Tutin ve Tutin-Sjenica yollarının yapımı da iş birliği görüşmelerinde değerlendirildi.
Erdoğan'ın Sırbistan programında ayrıca ilgili bakanlar da ekonomi, eğitim, kültür, restorasyon, orman ve su alanlarında 11 anlaşmaya imza attı.
Buna göre, Yenilenmiş STA, Golubac Türk Hamamı Restorasyonu Hakkında İş Birliği Anlaşması, ormancılık ve su alanında iş birliği anlaşmaları, turizm konusunda mutabakat zaptı, ulaştırma alanında iyi niyet mektubu, eğitim alanında iş birliği protokolü, Bayraklı Camisi'nin restorasyonu, Belgrad Osmanlı Vakıf Hamamı'nın restorasyonu hakkında iş birliğine yönelik mutabakat zaptı ve enerji alanında iş birliği protokolü imzalandı.
HİZMETLER TİCARETİ DE STA'DA
Türkiye ile Sırbistan arasında 2009 yılında imzalanan ve 1 Eylül 2010'da yürürlüğe giren STA kapsamında sanayi ürünlerinde karşılıklı olarak vergiler sıfırlanırken, belirli tarım ürünlerinde tarife kontenjanları açılmıştı. Anlaşma esas itibarıyla mal ticareti alanını düzenlerken, devlet yardımları, rekabet kuralları, fikri mülkiyet hakları ve kamu alımları gibi hususlarda da genel nitelikli hükümler içeriyor.
Son ziyarette ise hizmetler ticaretinin STA'ya dahil edilmesi ve tarım tavizlerinin geliştirilmesi konularında mutabık kalınan ortak komite kararları imza altına alındı.
Hizmet Ticareti Protokolü, bir ana metnin yanı sıra; gerçek kişilerin hizmet sunumu amacıyla geçici hareketliliği, telekomünikasyon hizmetleri, "finansal hizmetler, karayolu taşımacılığı ve yan hizmetler, e-ticaret ile film ve televizyon dizilerinde ortak yapım konularında düzenlemeler içeriyor.
Söz konusu anlaşmayla iki ülkenin hizmet ticareti sunucularına, diğer ülkede daha öngörülebilir bir ortam sağlaması, iki ülke arasındaki hizmet ticaretinin kolaylaştırılması ve artırılması hedefleniyor. Bu sayede karşılıklı yatırımların da artması öngörülüyor.
TÜRKİYE, SIRBİSTAN'A ZEYTİNYAĞI, ÇİKOLATA VE ŞEKERLEME SATACAK
Başta tekstil-konfeksiyon, otomotiv ve beyaz eşya olmak üzere Sırbistan'a ihraç edilen tüm sanayi ürünlerinde sıfır vergi uygulaması, revize STA ile devam edecek.
Bazı tarım ürünlerinin eklendiği STA'ya göre, Sırbistan tarafından Türkiye'ye verilen tavizler arasında ithalatta domates, taze biber, taze üzüm, kabak ithalatı için düşük gümrük vergili kotalar uygulanacak. Türkiye, Sırbistan'a sıfır gümrük vergisiyle patlıcan, kuru üzüm, çilek, nar gibi taze meyve sebze, konserve zeytin ve meyve suları ihracatı yapabilecek.
Zeytinyağında açılan kontenjan ise özellikle zeytin üretiminde verimin yüksek olduğu yıllarda ihracat için Sırbistan'ın hedef pazar olmasını sağladı. Anlaşmada en çok dikkati çeken açılım ise Sırbistan'ın işlenmiş gıdada sağladığı gümrük vergisiz geniş tarife kotaları oldu. Bu sayede şekerleme, çikolata, kek ve bisküvide Türk ürünlerinin Sırbistan pazarında daha fazla yer alması öngörülüyor.
Sırbistan ise ayçiçek tohumu, soya fasulyesi gibi bazı tarım ürünlerinde Türkiye'den tarife kontenjanları elde etti. Ayrıca Türkiye, Sırbistan'a et kotası açtı. Et kotasıyla hayvancılığın yaygın olduğu Sırbistan'ın Sancak bölgesindeki akraba toplulukların kalkınmasına yardımcı olunması hedefleniyor.
Anılan STA revizyonu kararlarının her iki ülkede iç onay prosedürlerinin tamamlanmasından sonra uygulamaya konulması bekleniyor.
