Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Galler Prensi Charles'ın ülkelerinin çelenklerini Mehmetçik Anıtı'na bırakmasıyla Çanakkale Savaşları'nın 100. yıl dönümü töreni başladı.21 ülke devlet başkanı ile katıldı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde, 17 devlet başkanı, 3 parlamento başkanı, 3 cumhurbaşkanı yardımcısı, 5 başbakan, 1 eski cumhurbaşkanı, 28 bakan, 6 uluslararası örgüt genel sekreteri olmak üzere 90'a yakın ülkeden üst düzey konuğun katıldığı tören programı başladı.
Şehitler için dualar okundu
Erdoğan ve Galler Prensi Charles, Mehmetçik Anıtı önüne ülkelerinin çelenklerini bıraktı. İngiltere ve Türkiye marşları çalındı ve Türk bayrağı göndere çekildi. Şehitler için saygı duruşunun ardından dualar okundu.
100 YIL SONRA YİNE BOĞAZ'DALAR
İngiliz Donanması'na ait HMS Bulwark, Yeni Zelanda Donanması'na ait HMNZS Te Kaha, Avustralya Donanması'na ait Anzac, Fransa Donanması'na ait FS Cassard isimli savaş gemileri bu kez boğaza misafir olarak geldi. Çanakkale Boğazı'nın Anadolu yakasında dağın eteklerinde yer alan '18 Mart 1915' yazısı ile Avrupa yakasında dağın eteklerinde bulunan 'Dur Yolcu' yazılarının hizasında şamandıralara bağlanan savaş gemileri, 100 yıl önce yaşamlarını yitiren askerlerin torunlarını selamladı. Çanakkale Boğazı'nda yolcu ve araç taşımacılığı yapan feribotların bordolarındaki, bir Türk askerinin yaralı Anzak askerini kucağında taşıyan fotoğrafları ile Türkçe ve İngilizce olarak yazılan 'Barış Mümkün' yazılarıyla dünyaya barış mesajları verildi.
SAVARONA DA GELDİ
Çanakkale Kara Savaşları törenlerine katılacak olan devlet başkanlarının ağırlanacağı Cumhurbaşkanlığı yatı Savarona da Çanakkale'de. Çanakkale Limanı'na yanaşan Savarona'yı meraklı gözlerle izleyen vatandaşlar bol bol fotoğraf çekti.
ÇANAKKALE'DE HAYAT DURDU
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İngiltere Veliaht Prensi Charles'ın yanı sıra çok sayıda ülke liderinin katılacağı törenler sırasında Çanakkale'de hayat duracak. Yoğun güvenlik önlemleri kapsamında birçok yol trafiğe kapatılırken Çanakkale-Eceabat, Çanakkale-Kilitbahir hatlarında sefer yapılmıyor. Sadece Kepez İskelesi çalışıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde, 17 devlet başkanı, 3 parlamento başkanı, 3 cumhurbaşkanı yardımcısı, 5 başbakan, 1 eski cumhurbaşkanı, 28 bakan, 6 uluslararası örgüt genel sekreteri olmak üzere 90'a yakın ülkeden üst düzey konuğun katıldığı tören programı başladı.
Şehitler için dualar okundu
Erdoğan ve Galler Prensi Charles, Mehmetçik Anıtı önüne ülkelerinin çelenklerini bıraktı. İngiltere ve Türkiye marşları çalındı ve Türk bayrağı göndere çekildi. Şehitler için saygı duruşunun ardından dualar okundu.
100 YIL SONRA YİNE BOĞAZ'DALAR
İngiliz Donanması'na ait HMS Bulwark, Yeni Zelanda Donanması'na ait HMNZS Te Kaha, Avustralya Donanması'na ait Anzac, Fransa Donanması'na ait FS Cassard isimli savaş gemileri bu kez boğaza misafir olarak geldi. Çanakkale Boğazı'nın Anadolu yakasında dağın eteklerinde yer alan '18 Mart 1915' yazısı ile Avrupa yakasında dağın eteklerinde bulunan 'Dur Yolcu' yazılarının hizasında şamandıralara bağlanan savaş gemileri, 100 yıl önce yaşamlarını yitiren askerlerin torunlarını selamladı. Çanakkale Boğazı'nda yolcu ve araç taşımacılığı yapan feribotların bordolarındaki, bir Türk askerinin yaralı Anzak askerini kucağında taşıyan fotoğrafları ile Türkçe ve İngilizce olarak yazılan 'Barış Mümkün' yazılarıyla dünyaya barış mesajları verildi.
SAVARONA DA GELDİ
Çanakkale Kara Savaşları törenlerine katılacak olan devlet başkanlarının ağırlanacağı Cumhurbaşkanlığı yatı Savarona da Çanakkale'de. Çanakkale Limanı'na yanaşan Savarona'yı meraklı gözlerle izleyen vatandaşlar bol bol fotoğraf çekti.
ÇANAKKALE'DE HAYAT DURDU
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İngiltere Veliaht Prensi Charles'ın yanı sıra çok sayıda ülke liderinin katılacağı törenler sırasında Çanakkale'de hayat duracak. Yoğun güvenlik önlemleri kapsamında birçok yol trafiğe kapatılırken Çanakkale-Eceabat, Çanakkale-Kilitbahir hatlarında sefer yapılmıyor. Sadece Kepez İskelesi çalışıyor.
Hemen tüm yollarda polisin önlem aldığı Çanakkale'de, ülke liderlerinin geçiş yolları, Şehitler Abidesi'ne geçecekleri Savarona Yatı'nın demirli olduğu iskele bölgesinde adeta kuş uçurtulmadı. Bu arada dün akşam saatlerinde kente gelen İngiltere Prensi Charles ile oğlu, “Bulwark" isimli savaş gemisinde kaldı.
Ayrıca binlerce Anzak torunu da Boğaz'da demirlemiş Avuktralya ve Yeni Zelanda'dan gelen 6 Cruise gemisinde geceledi. Çanakkale Zaferi kutlamaları öncesinde kente ilk olarak dün akyam saatlerinde İngiltere Prensi Charles, geldi. Prens Charles, ardından iki gün önce gelen oğlu Harry'le birlikte geceyi Bulwark isimli savaş gemisinde geçirdi. Bu gemiye kraliyet flaması asıldı. Savaş gemisine bir yatın da bağlı olması dikkat geçti. Ayrıca savaş gemisinin taşıdığı zırhlıların, ambarlarında kraliyet ailesine ait eşyaların ve araçların bulunmasından dolayı güverteye çıkartıldığı gözlendi.
Savaş gemisinde çevresinde ise, belli aralıklarla deniz polisi, sahil güvenlik ekipleri ve yine İngiltere güvenlik kuvvetleri önlem aldı. Bulwark gemisine bağlı durumdaki yat ise, saat 10.00 sıralarında ayrılıp boğaza açıldı. Ancak mürettebatı görünen yat içerisinde, kraliyet ailesi mensuplarının bulunup bulunmadığı konusunda ise bir açıklama yapılmadı.
BOĞAZ VE HAVA SAHASI KAPATILDI
Bu arada, Çanakkale Boğazı gemi geçişlerine kapatıldı. İngiltere Prensi Charles'in kaldığının yanı sıra hem İngiltere hem de Türk Deniz Kuvvetleri'ne bağlı çok sayıda gemi boğazda bulundu. Ancak boğazın her iki ağzında ise Türk savaş gemilerinin önlem aldığı öğrenildi. Bunun yanı sıra hava sahası da törenlere katılacak olan devlet başkanlarını ve temsilcileri taşıyan uçaklara haricindeki tüm uçuşlara kapatıldı. Savaş uçaklarının da belli aralıklarla havadan uçuş gerçekleştirdiği görüldü. Ayrıca Sağlık Bakanlığı'na ait bir sürat teknesinin denizde, helikopterin de tören alanı yakınlarında önlem amacıyla bulunduğu öğrenildi.Çanakkale Savaşları'nın 100'ncü yıl kutlamaları öncesinde kent genelinde yaşanan coşkunun yanı sıra alınan büyük güvenlik önlemleri de dikkat çekti. Hemen tüm yollarda polisin önlem aldığı Çanakkale'de, ülke liderlerinin geçiş yolları, Şehitler Abidesi'ne geçecekleri Savarona Yatı'nın demirli olduğu iskele bölgesinde adeta kuş uçurtulmadı. Önlemler, Havadan karadan ve denizden alındı. Bunun yanı sıra Havalimanından, limana kadar uzanan Demircioğlu Caddesi ile tamamen trafiğe kapatıldı. İskeleden sadece görevlilere ait araçların, görevliler ile basın mensuplarının feribotla geçmesine izin verildi. Vatandaş geçişleri Kepez Lima'ndan araç geçişleri ise Lapseki üzerinden yapılabildi.
CUMHURBAŞKANI LİDERLERİ KARŞILADI
Çanakkale Zaferi törenlerinde ev sahipliği yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise, saat 11.00 sıralarında kente indi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, Enerji Bakanı Taner yıldız, Vali Ahmet Çınar, Belediye Başkanı CHP'li Ülgür Gökhan ile milletvekilleri karşıladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, törenlere katılacak olan bazı devlet başkanlarını karşıladıktan sonra limandan 57'nci Alay Feribotu'yla Eceabat'a geçti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bazı liderlerle, Şehitler Abdesi yakınlarındaki Seddül Bahir Köyü'ndeki Yahya Çavuş Şehitler Camii'nde cuma namazı kıldı.
BASIN MENSUPLARI OTOBÜSLERLE ABİDE'YE GÖTÜRÜLDÜ
Çanakkale Zaferi'nin 100'ncü yıl kutlamaları nedeniyle 35 ülkeden bin 400 gazeteci akreditasyon yaptırdı. Tören alanlarına göre akreditasyon yaptırabilen gazeteciler için, basın Yayın Enformasyon Genel müdürlüğü Eceabat Limanında merkez kurdu. Basın mensupları bu merkezden aldıkları kartlarla tören alanına otobüslerle taşındı. Basın mensuplarına kumanyaları da, yine bu merkezden dağıtıldı.
GÖRMEZ KUR'AN OKUDU
Tören için iki ayrı porgram hazırlandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Müslüman siyasetçiler, cuma namazını kıldı. Cuma namazı programına katılmayacak olan liderler için de Savarona yatı ile bir boğaz turu programı düzenlendi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın evsahipliğinde, 17 devlet başkanı, 3 parlamento başkanı, 3 cumhurbaşkanı yardımcısı, 5 başbakan, 1 eski cumhurbaşkanı, 28 bakan, 6 uluslararası örgüt genel sekreteri olmak üzere 90'a yakın ülkeden üst düzey konuğun katıldığı tören programında, öğle saatlerinde konuklar için iki ayrı program hazırlandı
Çanakkale Kara Savaşları'nın 100. Yıl Dönümü dolayısıyla yapılacak anma törenlerine, 21 devlet başkanı katıldı.
Buna göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve törenlere katılan Müslüman siyasetçiler, Yahya Çavuş Şehitler Camii'nde Cuma namazı kıldılar.
Cuma namazı programına katılmayan, Müslüman olmayan siyasetçiler için ise, Sahabet ayrı program hazırlandı.
Aralarında İngiltere Veliaht Prensi Charles, İrlanda Devlet Başkanı Michael D. Higgins, Karadağ Devlet Başkanı Filip Vujanovic, Makedonya Devlet Başanı Gjorge İvanov ile, Avustralya, Yeni Zelanda, Moldova, Romanya Başbakanları'nın olduğu Müslüman olmayan lider ve siyasetçiler için ise, Savarona yatı ile bir boğaz turu programı hazırlandı.
Çanakkale Kara savaşlarının 100. yılı dolayısı ile düzenlenen törende Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte Galler Prensi Prens Charles anıta çelek koydu. Daha sonra saygı duruşu ve top atışı yapıldı. Törene katılanlar hep birlikte İstiklal marşını okudu.
MEHMETÇİK ANITI'NDA ŞEHİTLER İÇİN DUA
Mehmetçik Anıtı'ndaki tören Veliaht Prensi Charles ve diğer konuk ülke temsilcilerinin katılımıyla başladı. Saygı duruşunun ardından İstiklal Marşı çalındı. Törende önce Kur'an ardından da şehit askerler için Fatiha okundu. Mehmetçik Anıtı'ndaki törende, Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez şehitler için dua okundu.
Gösteri mangasının geçişinden sonra tören Kur'an-ı Kerim okunmasıyla başladı. Daha sonra Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez'in duası geldi.
Diyanet İşleri Başkanı Görmez'den sonra kürsüye bu kez Galler Prensi Charles kürsüye çıktı. Charles konuşmasında dünyanan birçok ülkeden askerin geride ailelerini bırakarak buraya savaşmaya geldiğini ve çok kanlı bir savaşın yaşandığını söyledi. Charles, savaşa katılan askerlerden kalan anılara değinirken iki tarafın da cenazeleri gömmek için bir gün savaşa ara verdiğini anlattı. Charles, burada Anzakların, Yeni Zelandalıların Avusturalyalıların kahramanlıklarının ortaya çıktığını, tüm yaşanan acılara rağmen bugün de dünya üzerinde hala savaşların sürdüğünü anlattı.
"BİZDEN SELAM GÖTÜRÜN"
Daha sonra kürsüye Cumhurbaşkanı Erdoğan çıktı. Erdoğan, buradaki toprağa yüzbinlerce askerin kanı karıştığını, askerlerin aynı zamanda insan olduğunu ve o askerlerin savaş gerisinde insanlık destanı yazdığını anlattı. Erdoğan, "Burada yatan tüm askerler hangi milletten olursa olsun misafirlerimiz değil kardeşlerimizdir." dedi. Erdoğan, törene katalın liderlere katılımlarından dolayı teşekkür ederken ülke halklarına da Türkiye'nin selamlarını iletmelerini istedi.
ATATÜRK'ÜN SÖZÜNÜ HATIRLATTI
Çanakkale'nin barış ruhunu anlatan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan şunları söyledi:
"Ülkemize Çanakkale'ye hoşgeldiniz. Bulunduğumuz Gelibolu yarımadası 1. Dünya Savaşı'nın en önemli cephelerinden birisini oluşturuyordu. 100 yıl önce burada mukeddesatlarını, vatanlarını savunan yüz binlerce askerimiz, gözlerini kırpmadan ölümün üzerine gitti. Aynı şekilde dünyanın dört yanından gelen askerler de karşı saflarında kendi hayalleri için azimle cesaretle savaştı. Hepsini de saygıyla hürmetle yad ediyorum. Savaş, sadece bizzat burada olanların değil, cephede yer almayan milletlerin de kaderini etkileyen sonuçlar, doğurdu. Evlatların yitiren, ülkelerden temsilciler aramızda bulunuyor. Dolaylı olarak etkilenen ülkelerin de temsilcileri aramızda. Bir araya gelen tüm ülkeleri, savaş yüzyılının sona erip barış yüzyılının başlaması için çağrımızı sahiplenen dostlarımız olarak görüyoruz. Sarsıcı izlerinin halen devam ettiği günümüzde dün akşam İstanbul'da ve burada verdiğimiz barış mesajının önemli olduğuna inanıyorum. Dünyanın bu mesaja çok ama çok ihtiyacı var. Çanakkale Savaşı yapıldığı günlerde bu mesajın özünü yansıtan görüntülere sahne olmuştur. Bunun için tüm dünyaya barış mesajı vermek için Çanakkale Gelibolu'nun isabetli yer olduğunu düşünüyorum. Bu mesajı dünyaya duyurmak için katkı verdiğiniz için her birinize saygılarımı sunuyorum. Değerli misafirler, yüzyıl önce Gelibolu'da, yaşanan çarpışmalarda savaşmış tüm milletlerin ortak hafızasında yer aldı. Bizim için Çanakkale bir zafer sembolü olduğu kadar, kayıplarımızın büyüklüğünden dolayı hüzün ifadesidir. Bunu için Çanakkale üzerine yazılmış ağıtlarımızda görmek mümkün. 'Çanakkale içinde vurdular beni. Ölmeden mezara koydular beni, of gençlim eyvah' evet bu topraklarda tüm milletlerden yüz binlerce gencin hayalleri, istikballeri, gömüldü. Hepsinin ayrı sevdaları hayalleri, ümitleri vardı. Karşılıklı olarak savaşan her genç, birer askerden daha öncesi insandı. Savaş anında bile karşılarındaki düşmandan öte insan olarak gördüler. Onların da birer anneleri babaları olduğu, belki yollarını gözleyen eşleri, evlatları olduğunu hatırlarından hiç çıkarmadılar. Elinde annesinin resmiyle ağır yaralı olarak yatan Fransız askere yardım eden Mehmetçiğe bunun nedeni sorulduğunda verdiği cevap işte tam da onu ifade ediyor. Askerimiz 'benim annem yok, Belli ki onun yolunu gözleyen bir annesi var demiştir' Kendisinin de en az onunki kadar ağır bir yarası varken bu ifadeyi kullandı. Savaş boyunca bunun gibi o kadar çok sahne yaşanmıştı ki. Bunları gözleriniz yaşarmadan okumanız dinlemeniz mümkünü değil. Bu saygıyla başlayan, dostluk bizleri burada buluşturdu. Bizler dünyada yeni savaşlarının yaşanmaması, gençlerin ölmeden mezara girmemeleri için üzerimize görevdir. Şehitlerimizin aziz hatırası önünde hepimiz adına barışın huzurun refahın huzurun tüm dünyaya yayılması için çalışma kararlılığını bir kez ifade ediyorum. Bu savaşa katılmış Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal'in sözünü hatırlatmak istiyorum. 'Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar, gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızda huzur içindedir. Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.' Bu topraklarda yatan herkes artık bizim misafirimiz değil, adeta evladımız olmuştur. Tüm askerleri saygıyla anıyoruz. Atalarımız bu topraklarda, hayatını kaybeden yarım milyona yakın askerlerin tamamının sembolüdür. Türkülerimiz, ağıtlarımız kendi evlatlarımızın yanında, sizlerin evlatlarının acılarını da yüreklere işliyor. Yeni yenil Çanakkale'de canla azimle cesaretle taşa toprağa denize kazınan dostluk mesajına sahip çıkmaktadır. Çeşitli ülkelerdeki gençlerin burada yatan atalarını yadetmek için gelmeleri bu işaretin bir yanıtı olarak kabul ediyorum. Elime ulaşan son rakama göre, şafak ayinine 10 bin insan katılacak. Bizim gençlerimiz ise, aynı şekilde yarın sabah namazına mütekiben asgari 35 bin genç katılacak. Bu artık bir şeyi ifade ediyor. Bunu barışa döndürmek bu mesajı tüm dünyaya vermek için çabalıyoruz. Dostluğun sevginin barışın aracı haline dönüştürmek için Çanakkale'nin tüm dünya toplumlarına örnek olmasını istiyorum. Küresel refah için buradaki dostuk ortamının tüm toplumlar tarafından desteklenmesi gerekiyor. Terörizmin, ırkçılığın islamafobinin her türlü nefret içeren çağrının sonucu burada her türlü işbirliğine hazırız. Şu manzara bunun en büyük ispatıdır. Çanakkale'de her milletten tüm kahramanların aziz hatıraları önünde bir kez daha saygıyla eğiliyorum."
ULUSLARARASI BARIŞ KOROSUNDAN ÜÇ DİLDE BARIŞ ŞARKILARI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşmasının ardından Türkiye, Avustralya, İngiltere, Fransa ve Yeni Zellanda'dan gelen 33 çocuktan oluşan Uluslararası Çocuk Barış Korusu, mini konser verdi. Çocuk korosu, Türkçe, İngilizce ve Fransızca barış şarkılarını seslendirdi. Bu sırada törene katılanlar da onlara eşlik edip, destek verdi.
MEHTER GÖSTERİSİ
Çocuk korsunun ardından Mehter takımı gösterisi ve tören geçişi yapıldı. Tören sırasında yürüyen gaziler, katılanlarca ayakta alkışlandı. Bu arada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İngiltere Prensi Charles, tören kıtasının ardından yürüdü. Tören sonrasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İngiltere Prensi Charles, "Çanakkale Savaşları'nın 100. Yıldönümünde, vatanımızın geleceğini ve milletimizin mukaddesatını koruma uğruna şehadet mertebesine ulaşmış vatan evlatlarının manevi huzurundayız. Bizler, şehitlerimizin miras bıraktığı değerleri, vatan sevgisini, barış ve dostluğu gelecek nesillere hakkıyla teslim etmek için her türlü çabayı gösteriyoruz. Bu vesileyle, dünyanın farklı bölgelerinden gelerek Çanakkale'de yaşamını yitirmiş askerleri saygıyla anarken, Cumhuriyetimizin banisi Gazi Mustafa Kemal başta olmak üzere tüm şehitlerimizi saygıyla, hürmetle, minnetle yad ediyor, hepsine Allah'tan rahmet diliyorum" yazılı Şehitlik defterini imzaladı. İkili daha sonra geçtikleri şehitlikte, mezarlara kırmızı karanfiller bıraktı. Burada şehitler için okunan kuranı dinledi.
TÜRK YILDIZLARI NEFES KESTİ
Şehitlik ziyaretini tamamlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İngiltere Prensi Charles ile diğer konuklar, bu kez abidenin deniz tarafında kurulan başka bir portatif tribüne geçti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve diğer konuklar, Çanakkale Boğazı'ndaki savaş gemilerinin geçiş töreni ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın akrobasi timi olan Türk Yıldızları'nın, yine boğaz üzerindeki gösterisini izledi. Konukların, Türk yıldızlarının gösterisini ilgi ve heyecanla izledikleri gözlendi.
Ayrıca binlerce Anzak torunu da Boğaz'da demirlemiş Avuktralya ve Yeni Zelanda'dan gelen 6 Cruise gemisinde geceledi. Çanakkale Zaferi kutlamaları öncesinde kente ilk olarak dün akyam saatlerinde İngiltere Prensi Charles, geldi. Prens Charles, ardından iki gün önce gelen oğlu Harry'le birlikte geceyi Bulwark isimli savaş gemisinde geçirdi. Bu gemiye kraliyet flaması asıldı. Savaş gemisine bir yatın da bağlı olması dikkat geçti. Ayrıca savaş gemisinin taşıdığı zırhlıların, ambarlarında kraliyet ailesine ait eşyaların ve araçların bulunmasından dolayı güverteye çıkartıldığı gözlendi.
Savaş gemisinde çevresinde ise, belli aralıklarla deniz polisi, sahil güvenlik ekipleri ve yine İngiltere güvenlik kuvvetleri önlem aldı. Bulwark gemisine bağlı durumdaki yat ise, saat 10.00 sıralarında ayrılıp boğaza açıldı. Ancak mürettebatı görünen yat içerisinde, kraliyet ailesi mensuplarının bulunup bulunmadığı konusunda ise bir açıklama yapılmadı.
BOĞAZ VE HAVA SAHASI KAPATILDI
Bu arada, Çanakkale Boğazı gemi geçişlerine kapatıldı. İngiltere Prensi Charles'in kaldığının yanı sıra hem İngiltere hem de Türk Deniz Kuvvetleri'ne bağlı çok sayıda gemi boğazda bulundu. Ancak boğazın her iki ağzında ise Türk savaş gemilerinin önlem aldığı öğrenildi. Bunun yanı sıra hava sahası da törenlere katılacak olan devlet başkanlarını ve temsilcileri taşıyan uçaklara haricindeki tüm uçuşlara kapatıldı. Savaş uçaklarının da belli aralıklarla havadan uçuş gerçekleştirdiği görüldü. Ayrıca Sağlık Bakanlığı'na ait bir sürat teknesinin denizde, helikopterin de tören alanı yakınlarında önlem amacıyla bulunduğu öğrenildi.Çanakkale Savaşları'nın 100'ncü yıl kutlamaları öncesinde kent genelinde yaşanan coşkunun yanı sıra alınan büyük güvenlik önlemleri de dikkat çekti. Hemen tüm yollarda polisin önlem aldığı Çanakkale'de, ülke liderlerinin geçiş yolları, Şehitler Abidesi'ne geçecekleri Savarona Yatı'nın demirli olduğu iskele bölgesinde adeta kuş uçurtulmadı. Önlemler, Havadan karadan ve denizden alındı. Bunun yanı sıra Havalimanından, limana kadar uzanan Demircioğlu Caddesi ile tamamen trafiğe kapatıldı. İskeleden sadece görevlilere ait araçların, görevliler ile basın mensuplarının feribotla geçmesine izin verildi. Vatandaş geçişleri Kepez Lima'ndan araç geçişleri ise Lapseki üzerinden yapılabildi.
CUMHURBAŞKANI LİDERLERİ KARŞILADI
Çanakkale Zaferi törenlerinde ev sahipliği yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise, saat 11.00 sıralarında kente indi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, Enerji Bakanı Taner yıldız, Vali Ahmet Çınar, Belediye Başkanı CHP'li Ülgür Gökhan ile milletvekilleri karşıladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, törenlere katılacak olan bazı devlet başkanlarını karşıladıktan sonra limandan 57'nci Alay Feribotu'yla Eceabat'a geçti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bazı liderlerle, Şehitler Abdesi yakınlarındaki Seddül Bahir Köyü'ndeki Yahya Çavuş Şehitler Camii'nde cuma namazı kıldı.
BASIN MENSUPLARI OTOBÜSLERLE ABİDE'YE GÖTÜRÜLDÜ
Çanakkale Zaferi'nin 100'ncü yıl kutlamaları nedeniyle 35 ülkeden bin 400 gazeteci akreditasyon yaptırdı. Tören alanlarına göre akreditasyon yaptırabilen gazeteciler için, basın Yayın Enformasyon Genel müdürlüğü Eceabat Limanında merkez kurdu. Basın mensupları bu merkezden aldıkları kartlarla tören alanına otobüslerle taşındı. Basın mensuplarına kumanyaları da, yine bu merkezden dağıtıldı.
GÖRMEZ KUR'AN OKUDU
Tören için iki ayrı porgram hazırlandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Müslüman siyasetçiler, cuma namazını kıldı. Cuma namazı programına katılmayacak olan liderler için de Savarona yatı ile bir boğaz turu programı düzenlendi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın evsahipliğinde, 17 devlet başkanı, 3 parlamento başkanı, 3 cumhurbaşkanı yardımcısı, 5 başbakan, 1 eski cumhurbaşkanı, 28 bakan, 6 uluslararası örgüt genel sekreteri olmak üzere 90'a yakın ülkeden üst düzey konuğun katıldığı tören programında, öğle saatlerinde konuklar için iki ayrı program hazırlandı
Çanakkale Kara Savaşları'nın 100. Yıl Dönümü dolayısıyla yapılacak anma törenlerine, 21 devlet başkanı katıldı.
Buna göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve törenlere katılan Müslüman siyasetçiler, Yahya Çavuş Şehitler Camii'nde Cuma namazı kıldılar.
Cuma namazı programına katılmayan, Müslüman olmayan siyasetçiler için ise, Sahabet ayrı program hazırlandı.
Aralarında İngiltere Veliaht Prensi Charles, İrlanda Devlet Başkanı Michael D. Higgins, Karadağ Devlet Başkanı Filip Vujanovic, Makedonya Devlet Başanı Gjorge İvanov ile, Avustralya, Yeni Zelanda, Moldova, Romanya Başbakanları'nın olduğu Müslüman olmayan lider ve siyasetçiler için ise, Savarona yatı ile bir boğaz turu programı hazırlandı.
Çanakkale Kara savaşlarının 100. yılı dolayısı ile düzenlenen törende Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte Galler Prensi Prens Charles anıta çelek koydu. Daha sonra saygı duruşu ve top atışı yapıldı. Törene katılanlar hep birlikte İstiklal marşını okudu.
MEHMETÇİK ANITI'NDA ŞEHİTLER İÇİN DUA
Mehmetçik Anıtı'ndaki tören Veliaht Prensi Charles ve diğer konuk ülke temsilcilerinin katılımıyla başladı. Saygı duruşunun ardından İstiklal Marşı çalındı. Törende önce Kur'an ardından da şehit askerler için Fatiha okundu. Mehmetçik Anıtı'ndaki törende, Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez şehitler için dua okundu.
Gösteri mangasının geçişinden sonra tören Kur'an-ı Kerim okunmasıyla başladı. Daha sonra Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez'in duası geldi.
Diyanet İşleri Başkanı Görmez'den sonra kürsüye bu kez Galler Prensi Charles kürsüye çıktı. Charles konuşmasında dünyanan birçok ülkeden askerin geride ailelerini bırakarak buraya savaşmaya geldiğini ve çok kanlı bir savaşın yaşandığını söyledi. Charles, savaşa katılan askerlerden kalan anılara değinirken iki tarafın da cenazeleri gömmek için bir gün savaşa ara verdiğini anlattı. Charles, burada Anzakların, Yeni Zelandalıların Avusturalyalıların kahramanlıklarının ortaya çıktığını, tüm yaşanan acılara rağmen bugün de dünya üzerinde hala savaşların sürdüğünü anlattı.
"BİZDEN SELAM GÖTÜRÜN"
Daha sonra kürsüye Cumhurbaşkanı Erdoğan çıktı. Erdoğan, buradaki toprağa yüzbinlerce askerin kanı karıştığını, askerlerin aynı zamanda insan olduğunu ve o askerlerin savaş gerisinde insanlık destanı yazdığını anlattı. Erdoğan, "Burada yatan tüm askerler hangi milletten olursa olsun misafirlerimiz değil kardeşlerimizdir." dedi. Erdoğan, törene katalın liderlere katılımlarından dolayı teşekkür ederken ülke halklarına da Türkiye'nin selamlarını iletmelerini istedi.
ATATÜRK'ÜN SÖZÜNÜ HATIRLATTI
Çanakkale'nin barış ruhunu anlatan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan şunları söyledi:
"Ülkemize Çanakkale'ye hoşgeldiniz. Bulunduğumuz Gelibolu yarımadası 1. Dünya Savaşı'nın en önemli cephelerinden birisini oluşturuyordu. 100 yıl önce burada mukeddesatlarını, vatanlarını savunan yüz binlerce askerimiz, gözlerini kırpmadan ölümün üzerine gitti. Aynı şekilde dünyanın dört yanından gelen askerler de karşı saflarında kendi hayalleri için azimle cesaretle savaştı. Hepsini de saygıyla hürmetle yad ediyorum. Savaş, sadece bizzat burada olanların değil, cephede yer almayan milletlerin de kaderini etkileyen sonuçlar, doğurdu. Evlatların yitiren, ülkelerden temsilciler aramızda bulunuyor. Dolaylı olarak etkilenen ülkelerin de temsilcileri aramızda. Bir araya gelen tüm ülkeleri, savaş yüzyılının sona erip barış yüzyılının başlaması için çağrımızı sahiplenen dostlarımız olarak görüyoruz. Sarsıcı izlerinin halen devam ettiği günümüzde dün akşam İstanbul'da ve burada verdiğimiz barış mesajının önemli olduğuna inanıyorum. Dünyanın bu mesaja çok ama çok ihtiyacı var. Çanakkale Savaşı yapıldığı günlerde bu mesajın özünü yansıtan görüntülere sahne olmuştur. Bunun için tüm dünyaya barış mesajı vermek için Çanakkale Gelibolu'nun isabetli yer olduğunu düşünüyorum. Bu mesajı dünyaya duyurmak için katkı verdiğiniz için her birinize saygılarımı sunuyorum. Değerli misafirler, yüzyıl önce Gelibolu'da, yaşanan çarpışmalarda savaşmış tüm milletlerin ortak hafızasında yer aldı. Bizim için Çanakkale bir zafer sembolü olduğu kadar, kayıplarımızın büyüklüğünden dolayı hüzün ifadesidir. Bunu için Çanakkale üzerine yazılmış ağıtlarımızda görmek mümkün. 'Çanakkale içinde vurdular beni. Ölmeden mezara koydular beni, of gençlim eyvah' evet bu topraklarda tüm milletlerden yüz binlerce gencin hayalleri, istikballeri, gömüldü. Hepsinin ayrı sevdaları hayalleri, ümitleri vardı. Karşılıklı olarak savaşan her genç, birer askerden daha öncesi insandı. Savaş anında bile karşılarındaki düşmandan öte insan olarak gördüler. Onların da birer anneleri babaları olduğu, belki yollarını gözleyen eşleri, evlatları olduğunu hatırlarından hiç çıkarmadılar. Elinde annesinin resmiyle ağır yaralı olarak yatan Fransız askere yardım eden Mehmetçiğe bunun nedeni sorulduğunda verdiği cevap işte tam da onu ifade ediyor. Askerimiz 'benim annem yok, Belli ki onun yolunu gözleyen bir annesi var demiştir' Kendisinin de en az onunki kadar ağır bir yarası varken bu ifadeyi kullandı. Savaş boyunca bunun gibi o kadar çok sahne yaşanmıştı ki. Bunları gözleriniz yaşarmadan okumanız dinlemeniz mümkünü değil. Bu saygıyla başlayan, dostluk bizleri burada buluşturdu. Bizler dünyada yeni savaşlarının yaşanmaması, gençlerin ölmeden mezara girmemeleri için üzerimize görevdir. Şehitlerimizin aziz hatırası önünde hepimiz adına barışın huzurun refahın huzurun tüm dünyaya yayılması için çalışma kararlılığını bir kez ifade ediyorum. Bu savaşa katılmış Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal'in sözünü hatırlatmak istiyorum. 'Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar, gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızda huzur içindedir. Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.' Bu topraklarda yatan herkes artık bizim misafirimiz değil, adeta evladımız olmuştur. Tüm askerleri saygıyla anıyoruz. Atalarımız bu topraklarda, hayatını kaybeden yarım milyona yakın askerlerin tamamının sembolüdür. Türkülerimiz, ağıtlarımız kendi evlatlarımızın yanında, sizlerin evlatlarının acılarını da yüreklere işliyor. Yeni yenil Çanakkale'de canla azimle cesaretle taşa toprağa denize kazınan dostluk mesajına sahip çıkmaktadır. Çeşitli ülkelerdeki gençlerin burada yatan atalarını yadetmek için gelmeleri bu işaretin bir yanıtı olarak kabul ediyorum. Elime ulaşan son rakama göre, şafak ayinine 10 bin insan katılacak. Bizim gençlerimiz ise, aynı şekilde yarın sabah namazına mütekiben asgari 35 bin genç katılacak. Bu artık bir şeyi ifade ediyor. Bunu barışa döndürmek bu mesajı tüm dünyaya vermek için çabalıyoruz. Dostluğun sevginin barışın aracı haline dönüştürmek için Çanakkale'nin tüm dünya toplumlarına örnek olmasını istiyorum. Küresel refah için buradaki dostuk ortamının tüm toplumlar tarafından desteklenmesi gerekiyor. Terörizmin, ırkçılığın islamafobinin her türlü nefret içeren çağrının sonucu burada her türlü işbirliğine hazırız. Şu manzara bunun en büyük ispatıdır. Çanakkale'de her milletten tüm kahramanların aziz hatıraları önünde bir kez daha saygıyla eğiliyorum."
ULUSLARARASI BARIŞ KOROSUNDAN ÜÇ DİLDE BARIŞ ŞARKILARI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşmasının ardından Türkiye, Avustralya, İngiltere, Fransa ve Yeni Zellanda'dan gelen 33 çocuktan oluşan Uluslararası Çocuk Barış Korusu, mini konser verdi. Çocuk korosu, Türkçe, İngilizce ve Fransızca barış şarkılarını seslendirdi. Bu sırada törene katılanlar da onlara eşlik edip, destek verdi.
MEHTER GÖSTERİSİ
Çocuk korsunun ardından Mehter takımı gösterisi ve tören geçişi yapıldı. Tören sırasında yürüyen gaziler, katılanlarca ayakta alkışlandı. Bu arada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İngiltere Prensi Charles, tören kıtasının ardından yürüdü. Tören sonrasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İngiltere Prensi Charles, "Çanakkale Savaşları'nın 100. Yıldönümünde, vatanımızın geleceğini ve milletimizin mukaddesatını koruma uğruna şehadet mertebesine ulaşmış vatan evlatlarının manevi huzurundayız. Bizler, şehitlerimizin miras bıraktığı değerleri, vatan sevgisini, barış ve dostluğu gelecek nesillere hakkıyla teslim etmek için her türlü çabayı gösteriyoruz. Bu vesileyle, dünyanın farklı bölgelerinden gelerek Çanakkale'de yaşamını yitirmiş askerleri saygıyla anarken, Cumhuriyetimizin banisi Gazi Mustafa Kemal başta olmak üzere tüm şehitlerimizi saygıyla, hürmetle, minnetle yad ediyor, hepsine Allah'tan rahmet diliyorum" yazılı Şehitlik defterini imzaladı. İkili daha sonra geçtikleri şehitlikte, mezarlara kırmızı karanfiller bıraktı. Burada şehitler için okunan kuranı dinledi.
TÜRK YILDIZLARI NEFES KESTİ
Şehitlik ziyaretini tamamlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İngiltere Prensi Charles ile diğer konuklar, bu kez abidenin deniz tarafında kurulan başka bir portatif tribüne geçti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve diğer konuklar, Çanakkale Boğazı'ndaki savaş gemilerinin geçiş töreni ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın akrobasi timi olan Türk Yıldızları'nın, yine boğaz üzerindeki gösterisini izledi. Konukların, Türk yıldızlarının gösterisini ilgi ve heyecanla izledikleri gözlendi.
