2010'da zayıflayacağım, sigarayı bırakacağım, işimin patronu olacağım, aileme ve arkadaşlarıma daha çok zaman ayıracağım, hobi edineceğim... En çok verilen 10 söz ve her biri için atılması gereken ilk 3 adım:
Burcu Özçelik'in Yorumu;
Her yeni yıla yeni umutlar, yeni planlarla giriyoruz, fakat ne yazık ki Ocak ayının daha ilk bir iki haftasında bunların hepsini unutup rutine dönüyoruz.
Hayalleri gerçekleştirmenin yolu ilk adımı atmaktan geçiyor. Ama işe nereden başlayacağımızı bilemiyoruz. İşte size en çok sözünü ettiğimiz 10 hayal ve her biri için atılması gereken ilk 3 adım.
Yeni yıla girerken herkes hayaller kurar, planlar yapar. Çünkü yeni yıl yeniliği çağrıştırır. Birçok kişi yeni yılı bir değişim fırsatı, yeni bir ümit olarak görür.
En yaygın yeni yıl planları kilo vermek, spora başlamak, daha sağlıklı yaşamak, sigarayı bırakmak, iş-özel hayat dengesini daha iyi kurabilmek, sevgili/eş sahibi olmak, kariyerinde kendini daha mutlu edecek bir değişiklik yapmak, tabii (Yılbaşı Piyangosu’nun da umuduyla) kendi işini kurmak...
Davranış Bilimleri Enstitüsü’nden (DBE) Uzman Psikolog Şirin Hacıömeroğlu, çoğu insanın kendisiyle ilgili değişim kararlarını genelde özel günlerinde (doğum günü, yıldönümü vs) aldıklarını, çünkü değişimin büyük bir motivasyon gerektirdiğini söylüyor: "Bazıları yeni yıl kararları alırken kendileriyle ilgili ’ideal bir benlik’ üzerinden bu hayali kurgularlar; ’yeni yılda daha zayıf bir insan olacağım, sağlıklı beslenip spor yapacağım’ gibi, fakat bunu derinden istemezler, sadece yeni yıla girerken içinde bulundukları değişim atmosferi içinde bunu söylerler.
Bu durumda da alınan tüm kararlar bir iki hafta içinde belki daha uygulanamadan unutulmaya yüz tutar. Yapılan araştırmalar yeni yıl kararı alan kişilerin yüzde 52’sinin bunu başarmak konusunda kendilerine çok güvendiğini fakat aynı grubun sadece yüzde 12’sinin bir yılın sonunda bu kararları gerçekleştirdiğini gösteriyor.
Alınan kararların hayata geçmemesi ve her yıl tekrar etmesi kişinin
- kendisini başarısız olarak algılamasına
- kendine güveninin azalmasına
- değişebilme becerisini küçümsemesine
- ve hayal kırıklığı, stres, öfke gibi duygular hissetmesine de neden olabiliyor.
Ayrıca eğer bu kararlardan yakınlarına bahsettilerse de onlar tarafından yargılanma veya başarısız algılanma endişesi de yaşayabiliyorlar."
Küçük, ulaşılabilir hedefler koyun
Uzman Psikolog Şirin Hacıömeroğlu’nun, planlarını gerçekleştirmek isteyenlere genel olarak tavsiyeleri şu şekilde:
Önce neyi değiştirmek istediğinize emin olun ve bununla ilgili bütün detayları içeren bir hayali vizyon oluşturun; nereden başlayacağım, nerede olacağım, bunu yaparken çevremde kimler olacak ve kimlerden destek alacağım, değişim olduğunda neler farklı olacak, neler aynı kalacak gibi.
Sonra değişim için nelere, kimlere ve içinizdeki hangi kaynaklara ihtiyacınız olduğunu listeleyin. Bunu yaptığınız zaman daha derin duygularınızla temasa geçeceksiniz, kararınız daha gerçekçi ve uygulanabilir görünecek, motivasyonunuz artacak ve farkındalık kazanacaksınız.
Eğer aynı hedefe ilerleme yolunda önceden başarısız olduğunuzu düşünüyorsanız, bu sefer neyi farklı yapmanız gerektiğini de göz önünde bulundurun.
Unutmayın ki, alınan kararları uygulayabilmenin en önemli koşulu küçük ve belirli hedefler koymaktır. Başlangıç için sadece 1 hedef koymak daha mantıklıdır çünkü özellikle de yoğun bir hayatınız varsa 2 değişiklik kararına verecek enerjiniz olmayabilir. Örneğin yeni yılda ’spora başlayacağım ve 20 kilo vereceğim yerine’, ’İlk iki ay haftada bir spor yapacağım - örneğin Cumartesi günleri 1 saat yürüyeceğim - sonra bunu haftada 2’ye çıkaracağım’ gibi hedefler koyun.
Sonra bu hedefe varmak için ilk adımınızın ne olması gerektiğine karar verin ve bir an önce, zihninizin bahane bulma sürecine girmesine izin vermeden, ilk adımı gerçekleştirin. İlk adımı atmak çok önemlidir. Bir davranışı değiştirmek için kazanmak istediğiniz davranışı 1-2 kere değil, en az 3 hafta yapmanız gerektiğini unutmayın; öğrenilmiş davranışların yerine yenilerini koymak ve yeni davranışın tadına varabilmek için en az bu kadar bir süreye ihtiyacınız var.
Tabii bu süreçte bazen geri dönüşler yaşayabileceğinizi unutmayın ve kendinizi affedin, devam edin; aksi takdirde tüm motivasyonunuzu kaybedip kararınızı uygulamaktan vazgeçebilirsiniz.
EN SIK YAPILAN 10 PLAN
En çok duyduğumuz yeni yıl planlarını aşağıda listeledik. Ve her madde için konunun uzmanlarından, DBE’den Uzm. Psk. Şirin Hacıömeroğlu, Özyeğin Üniversitesi Girişimcilik Merkezi Akademik Direktörü Prof. Dr. Ali Beba, anne baba koçu Figen Kırca, imaj ve iletişim danışmanı Özlem Çakır, Natixis Pramex Türkiye Temsilcisi Dr. Rıza Kadılar, uzman diyetisyen Dilara Koçak, Bilgelik Enstitüsü Başkanı Dr. Lütfü Kaan Özdemir ve Özel Sektör Gönüllüler Derneği Koordinatörü Başak Güçlü’den bu hedeflere ulaşmak için 3’er maddelik tüyolar istedik.
Kendi işimi kuracağım
Oturmuş değerlerinizden kurtulmak için üç gün kendi başınıza kalın ve geçmişte kaçırdığınızı düşündüğünüz fırsatları yazıya dökün.
Kişisel misyon ve vizyon tanımlarınızı yapın. Bunu yaparken işinizin ’karşılanmamış hangi ihtiyaca cevap vereceğini’ açıklayan bir özet hazırlayın ve Ar-Ge’ye dayalı yenilikçi yönlerini vurgulayın.
İş fikrinizi sizi acımasızca eleştireceğine inandığınız dostlarınızla paylaşın ve mutlaka finans ve muhasebe, pazarlama ve satış gibi konuları irdeleyen bir iş planı hazırlayın.
İşyerinde daha iyi organize olacağım zamanımı daha iyi yöneteceğim
İşte geçirdiğiniz bir günü düşünün. Sorumluluklarınızı, gün içinde yaptıklarınızı, yapamadıklarınızı listeleyin. Sonra bunları YAP-AKTAR-AT başlığı altında 3 kategoride gruplayın:
YAP: Gerçekten yapılması gerekenler
AKTAR: Başka birine aktarılabilecekler yani delege edilebilecekler.
AT: Boşu boşuna iş listenizde duran artık zamanı geçmiş ya da yapılmasının anlamı kalmayan veya zaten katma değeri olmayan (ve aklınıza geldikçe moralinizi bozan) işler.
Bu gruplamayı yaptıktan sonra, ideali, işlerinizin bir kısmını başkasına aktarabilecek ya da atabilecek hale gelebilmek.
Yapmanız gerekenleri önceliklendirmelisiniz. Herşey acil ve önemli olamaz biliyorsunuz! Bu sebeple kime, neye, ne zaman hayır diyeceğinizi de bilmelisiniz.
Zaman hırsızlarını belirleyin: Verimsiz geçen uzun toplantılar, çok konuşanlar, uzun telefon görüşmeleri, gereksiz mail trafiği vb. Birçok şey işteki zamanınızı çalıyor. Ya da kişisel mükemmeliyetçiliğiniz, gereksiz detaycılığınız, öğle tatillerinden zamanında dönemeyişiniz!
Bu ve benzeri ’zaman yiyicileri’ belirleyin ve üstesinden gelmek için kişisel stratejilerinizi geliştirin.
Kendime yatırım yapacağım, (dil öğreneceğim farklı yetkinlikler kazanacağım vesaire...)
Öncelikle hedeflerinizi ölçülebilir, başarılabilir, gerçekçi bir şekilde, zaman çizelgesi yaparak çıkartın.
Belirlediğiniz adımları belirlediğiniz sürelerde uygulayın.
Aksaklıklar olduğunda çözüm üretip tekrar hedeflerinize devam edin.
İş-özel yaşam dengesini tutturacağım, aileme (sevgilime), arkadaşlarıma, kendime hobilerime daha çok vakit ayıracağım
İstediğiniz kadar iyi organize olun, iş yoğunluğunuz bir anda azalmayacaktır. Bu sebeple, iş - özel yaşam dengesini kurmaya çalışırken, pes etmeden çaba göstermeniz gerektiğini unutmayın. Ocak-şubat geçtikten sonra eski hamam eski tas havasına bürünmeyin!
Doğru yerden başlayın. Özel hayatınızda ihmal ettiğinizi düşündüğünüz ve daha çok zaman ayırmak istediğiniz alanları belirleyin. Kendiniz için yapmak istediklerinizin yanı sıra, eşiniz, çocuklarınız, yakınlarınız, arkadaşlarınız sizden ilgi bekliyor olabilir. Ama unutmayın herkesi her zaman memnun etmek imkansız. Bu sebeple birileri istiyor diye değil; gerçekten ihtiyacınız ne, siz ne istiyorsunuz bunu belirleyin, doğru yerden başlayın.
Başladığınız alanda yapacaklarınız için takviminizde mutlaka randevu zamanı belirleyin. Ve bunu işleyin. Bu eşinizle yiyeceğiniz bir yemek, çocuğunuza söz verdiğiniz bir oyun saati ya da hobiniz için gerekli zaman olabilir. Böylece o zaman aralığının kapalı olduğunu görür diğer işler ve randevularınız için başka zamanlar ararsınız.
Yıl içinde alabileceğiniz izinleri ve tatil planlarınızı son dakikaya bırakmadan yapın. Mutlaka iş durumunuzu, yoğunluk dönemlerinizi ve ihtiyaçlarınızı göz önünde bulundurun ki hayal kırıklığına uğramayın; tatilden maksimum fayda sağlayın.
Network’ümü (çevremi) geliştireceğim
Önce en zevk aldığınız konuları belirlemek ve o konularda sizleri daha da aktif kılacak bir çevre edinerek yola çıkmak en doğrusu. İnsan en zevk aldığı şeyleri yaparken iç dünyası çok daha güçlü, renkli ve özgüvenli olur. İş amaçlı network’ünüzü geliştirmeye başlamadan önce böyle bir faaliyet alanında, belki de bir hobi çerçevesinde kendinizi daha iyi, huzurlu ve güçlü hissetmenizi sağlayacak bir ortam yaratmak ilk adım olmalı. Sonrasında bu ilgi alanınızda biraz daha yazıp, çizip, bir blog açmak ve mümkünse de belki belli ortamlarda konuşmacı veya eğitmen olarak rol almak gerek.
Özellikle iş ile ilgili olarak çevrenizi geliştirmeye karar verdiğinizde sosyal medyadan faydalanmanız artık şart.
Ve kişisel temas... Sonuçta "ya fark edil ya da yok ol!" diyor uzmanlar. Tanışma veya mevcut tanışıklığı ilerletme fırsatı kapınızı çaldığında kısa, net, açık ve akılda kalan bir şekilde kendinizi ifade etmeye hazır olun. Amacınız kesinlikle bir konuda karşınızdakini ikna etmek veya "kendinizi satmak" olmamalı.
Spor yapacağım, sağlıklı besleneceğim, sigarayı bırakacağım
Bu hedefinizi gerçekleştirmek için gerçekten sporu sevip sevmediğiniz önemlidir, bu yüzden kolayı seçin en sevdiğiniz aktivite ile başlayın. İlk haftalar zor gibi gelse de bedeniniz endorfin üretmeye başlayınca spor yapmanın sizi nasıl bedenen ve ruhen zinde tuttuğuna ve mutlu ettiğine inanamayacaksınız.
Beslenme planınızda kendinize yasaklar koymayın, hedefiniz ölçülü beslenmek olursa hayatın keyfini kaçırmadan her şeyi yiyerek de sağlıklı olabilirsiniz. Yediğiniz besinin ne olduğu önemli gibi görünse de aslında ne sıklıkta ve ne miktarda yediğiniz daha önemlidir. Miktar kontrolü ve beslenme çeşitliliğini sağlamak en kolay yoldur, her gün 100 kalori eksik beslenmek bile yıl sonunda 5 kg kaybetmenizi sağlar.
Sigarayı bırakmadan önce beslenme düzeni ve yeme alışkanlıklarını gözden geçirmenizde fayda var. Sigarayı bırakırken destek almak iyi bir yol olacaktır.
Stresimi kontrol edeceğim
En çok nelerin stres seviyenizi yükselttiğini araştırın,
Bunun bedeninize nasıl bir etkisi olduğunu fark edin, stres seviyeniz yükseldiğinde fark edin, özellikle bedeninizde (mesela omuzlarımdan boynuma çıkan bir gerginlik hissediyorum gibi).
Nefes ve rahatlama egzersizleriyle ilgili bilginizi arttırın, sizi rahatlatan şeyler yapmayı ihmal etmeyin.
Mesleki görünüşümü düzelteceğim iş yerinde kılık kıyafetime daha çok dikkat edeceğim
Şu an bulunduğunuz pozisyon için değil, ulaşmak istediğiniz pozisyon için giyinin. Çalıştığınız kuruma, yaptığınız işe, müşteri hedef kitlenize, iş yemeklerine, toplantılara uygun giyinin. Sizinle özdeşleşmiş, size yakışan bir parfümünüz olsun.
Size ait, size özel dokunuşlarla giyiminizle farkınızı ortaya koyun. Örtünmeyin giyinin! Stil sahibi olmak için renk tonlamanıza uygun giyinin. Vücut yapınıza uygun giyinin. Yüzünüze yakışan trendy bir saç modeli bulun, her zaman doğal ve hafif makyajlı olun.
Tüm bunları bir gün yapıp diğer günler boş vermeyin.
Bir sahil kasabasına yerleşeceğim
Bunu gerçekten istiyor musunuz, yoksa büyük şehirden kaçış fantezisi kurmak sizi rahatlatıyor mu, bunu belirleyin.
Eğer gerçekten istiyorsanız tatil zamanlarında, bu olası sahil kasabalarını ziyaret edin. Bir müddet yaşayın ve tanıyın.
Gitmeden önce orada kuracağınız hayatı detaylı bir şekilde kafanızda kurgulayın, orada ne yapacaksınız, nasıl geçineceksiniz, sıkılacak mısınız? Hala size uygun olup olmadığına bakın, uygunsa kararınızı verin ve uygulayın.
Herkese iyilik yapacağım, sosyal sorumluluk projelerinde rol alacağım
Öncelikle, ilgi duyduğunuz alanı belirleyin; çocuklar, eğitim, kültür-sanat, çevre, sağlık vb. pek çok alandan birini seçebilirsiniz. Bu alanlarda çalışan birçok sivil toplum kuruluşu var. Onlarla iletişime geçin.
Şirketinizde bir gönüllülük çalışması varsa dahil olun.
Gönüllülük çalışmalarında yalnız olmayın. İş arkadaşınızı, ailenizi, eşinizi, arkadaşınızı da katın.
Hürriyet İK
