Haber32 / Ekspres Özel Haber
Dün itibarıyla ulusal haber kanallarının da yer vermesiyle birlikte tüm Türkiye’nin haberdar olduğu üzere Isparta’mızda yaşanan elektrik kesintisi çekilmez bir hâl almış durumdadır. Yaşanılan sorunlar genç-yaşlı, tüketici - esnaf ayrımı gözetmeksizin herkesin yaşamını son derece olumsuz bir biçimde etkilemektedir. Birçok yerde kesintinin süresi 48 saati aşmış durumdadır.
Ne yazık ki yerel kaynaklardan alınan bilgilere göre bu olumsuz durum bir müddet daha devam edecektir. Sosyal medya üzerinden paylaşılan videolardan görüldüğü üzere anneler bebeğini ısıtabilmek çözümü ocakta su kaynatarak aramaktayken, yaşanan kesintinin Eğirdir’den gelen suyun pompalanmasına da engel olması sonucunda musluklardan da su akmaz olmuştur. 2022 Isparta’sında yaşanan bu çaresizlik, zamlı tarifelerle gelen faturasını ödemekte 1 gün gecikse ihtar üstüne ihtara muhatap kalan vatandaşın haklı olarak yakınmasına sebebiyet vermiştir. Bu noktada herkesin aklına uğranılan zararların tazmin edilip edilemeyeceği ve nasıl bir prosedür izlenmesi gerektiği gelmektedir.
CK AKDENİZ ELEKTRİK DAĞITIM AŞ
Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. (Akdeniz EDAŞ) 1970 yılında kurulmuş ve özelleştirmesinin tamamlandığı 2013 yılına kadar bir devlet kurumu olarak hizmet vermiştir. 2013 yılında sonuçlanan özelleştirme işlemleri sonucunda Antalya-Isparta-Burdur illerindeki elektrik dağıtım faaliyetlerini Cengiz Holding, ve Kolin İnşaat (CK ismi buradan gelmektedir) bünyesinde sürdürmektedir.
TÜKETİCİLERİN ELEKTRİĞİ KESİNTİSİZ, DÜZENLİ VE KALİTELİ BİR ŞEKİLDE KULLANMA HAKKI VARDIR
Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinde “dağıtım şirketi ile görevli tedarik şirketlerinin tüketicilerin yeterli, güvenli, sürekli ve kolay bir şekilde hizmet almalarını yerine getirmekle yükümlü” olduğu vurgulanmıştır. Elektrik kesintileri veya yüksek ve düşük voltaj nedeniyle tüketicilerin herhangi bir zarara uğramasına neden olunması halinde ayıplı bir hizmet söz konusu olacaktır.
Tüketiciler bu gibi durumlarda zaman geçirmeden oluşan zararlara ilişkin tespitlerini fotoğraf çekmek, video kaydetmek, tutanak tutmak gibi zararın ispatı bakımından elverişli vasıtalarla kayıt altına almalıdır. Bu belgeleri, yazacakları dilekçenin eki olarak konumlandırmak suretiyle, gerek [email protected] adresine gönderecekleri e-posta ile gerek https://www.ckakdeniz.com.tr/Iletisim kısmında yer alan iletişim formu ile gerekse de e-devlet vasıtasıyla CİMER üzerinden, zararlarının ortaya çıkış tarihinden itibaren 10 iş günü içerisinde talepte bulunarak, zararın karşılanmasını talep etmelidir. Dağıtım şirketi de zararın tazminine ilişkin başvurunun yapıldığı tarihten itibaren 10 iş günü içerisinde; inceleme ve değerlendirme neticesinde başvurunun haklı bulunup bulunmadığını, haklı bulunmuş ise zararın tazmin edilmesine ilişkin olarak yapılacak işlemleri abonelere bildirmek zorundadır.
Başvuru hakkında ilgili şirket tarafından 15 gün içinde herhangi bir işlem yapılmazsa ya da şirket tarafından öngörülen işlemin ilgili mevzuata aykırı olduğu iddiası söz konusu ise şikayete dayanak oluşturan bilgi ve belgeler ile Enerji Piyasası Denetleme Kuruluna başvurulması mümkündür. CİMER veya Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına iletilen tüketici talep ve şikayetleri de Kuruma yönlendirilmektedir. Buradan da sonuç alınamadığı takdirde, yaşanılan zarara uğrayan kişinin sıfatına göre tüketici hakem heyeti yahut mahkemelere başvuru yolu açıktır.
MÜCBİR SEBEP SÖZ KONUSU MU?
İlgili şirketlerin enerji teminini kesintisiz olarak aboneye sunma yükümlülüğü genel kural olmakla birlikte bu durumun istisnasını mücbir sebepler oluşturur. Mücbir sebep, illiyet bağını kesen ve borçluyu sorumluluktan kurtaran bir mefhumdur. Mücbir sebebi, önceden tahmin edilmesi ve karşı konulması imkânı bulunmayan, mutlak ve kaçınılmaz bir biçimde borcun ihlaline neden olan dış kaynaklı olağanüstü olaylar olarak tanımlamak mümkündür. Elektrik piyasası yönünden mücbir sebep olarak kabul edilen hallerin neler olduğu Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde ayrıca düzenlenmiştir.
Söz konusu mevzuata göre bir durumun mücbir sebep olarak kabul edilebilmesi için; öngörülemez olması, gereken dikkat ve özen gösterilmiş, bütün önlemler alınmış olsa dahi olayın önlenemeyecek olması ve olay sebebi ile borcun ifa edilemez hale gelmiş olması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca sınırlı sayılan hâller arasında (EPLY, m. 35) “doğal afetler” de bulunuyor olmakla birlikte, Isparta’daki kar yağışı için bir doğal afet nitelendirmesinin yapılıp yapılamayacağı, tüketici hakem heyetleri ve mahkemeler nezdinde yapılacak yargılama safhasında alınacak bilirkişi raporlarında netlik kazanacaktır.
Burada ilk anda elektrik dağıtım şirketlerinin mücbir sebep kavramını ileri sürmek suretiyle sorumluluktan kaçınabileceği akla gelse de bu sebebin söz konusu olup olmadığı her somut olayın şartları bakımından ayrı ayrı incelenmelidir. Meteoroloji tarafından daha önce yapılan bilgilendirmeler kapsamında önlem alınıp alınmadığı, Isparta’daki elektrik altyapısının sağlıklı bir şekilde işletilebilmesi için gerekli olan bakım ve onarım çalışmalarının usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığı (örneğin bazı mahallelerde elektrik kabloları daha önceden yer altına alınmış olduğu için kesinti yaşanmamış, yaşansa dahi kısa sürmüştür) gibi birçok husus göz önüne alınacaktır.
186’YA YAPILAN ARAMALARA CEVAP VERİLMEMESİ
EPLY ile dağıtım ve tedarik şirketlerine abonenin bilgilendirme ve aydınlatılma hakkını teminen yeterli donanım ve personele sahip tüketici hizmetleri merkezi kurma yükümlülüğü getirilmiştir. Söz konusu tüketici hizmetleri merkezleri, dağıtım ve tedarik şirketlerince yerine getirilen faaliyetlere ilişkin ihbar, arıza ihbarı, itiraz, şikayet, bilgi edinme gibi konularda abonenin başvurularının cevaplandırılması için kurulmaktadır (EPTHY m. 54). Tüketici hizmetleri merkezleri 24 saat kesintisiz hizmet verebilecek çağrı merkezleri içermek zorundadırlar. “Tüketici hizmetleri merkezi” tarafından kayıt altına alınan başvurular on beş günde neticelendirilir ve aboneye bilgi verilir. Başvuruya ilişkin olarak abone ile ilgili şirket arasında anlaşmazlık ortaya çıkması ve tesis edilen işlemin mevzuata aykırı olması halinde abone EPDK’ya şikayet başvurusunda bulunabilir (EPTHY m. 55).
SONUÇ
İstanbul’da yaşayan bir Ispartalı olarak tüm hemşehrilerimize geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Bu yazının kendilerine bir ön bilgilendirme yapmak maksadıyla kaleme alınmış olduğunu hatırlatarak vatandaşlarımıza, avukat meslektaşlarımıza danışmak suretiyle hak arama yollarına başvurmalarını tavsiye ediyorum.
Av. Onur TANIK
