Bu işletmeler ülke genelindeki küçükbaş hayvan derisinin yüzde 80’ini işleyerek ayakkabı ve saraciye sektörüne hizmet sunuyor
. ***Isparta Deri İhtisas ve Karma Organize Sanayi Bölgesi’nin 1988 yılında (O dönemde belediye başkanı Yusuf Ziya Günaydın) bölgede yeni imar planı çalışması yapılmış. ***Deri üreticileri, ülkenin yüzde 70’lik ayakkabı ve saraciye işinin karşılığını buradan sağlıyoruz.
***Küçükbaş hayvan derisinin yüzde 80’i burada işleniyor. Isparta Deri İhtisas ve Karma Organize Sanayi Bölgesi, ülkemizin deri işlemeciliği sektöründe önemi bir söz sahibi. Bölge Müdürü Eşref Bıtırak, Isparta Kumsaati Dergisi’ne hem sektörü hem de bölge işletmesinin gelişimini anlattı:
BÖLGE KURULUMUNDA 1995 YILINDA ÇED RAPORU ALINMIŞ YERLEŞİM BÖLGESİ SINIRLAMASI YAPILMIŞ ANCAK…
Deri İhtisas ve Karma Organize Sanayi Bölgesi’nde 47 işletme faaliyet gösteriyor. Bunlardan 37’si deri işliyor. Buranın kurulum aşamasında yapılmış bir ÇED raporu var. Her 15 günde bir numune alınıyor, kontroller yapılıyor. Bakanlık denetimindeyiz. Alınan numuneler, yapılan testler hepsi kayıtlı. 1995 yılında bu bölge OSB olarak önerilmiş ve ÇED raporu alınmış. Bu rapor, buranın sanayi bölgesi olması ve deri sanayinin buraya uygun olduğu anlamına geliyor. Ama tekrar altına bir not yazılmış, ‘Bu sanayi bölgesinin 1 km çapında yapılaşmaya izin verilmemesi’ cümlesi eklenmiş. O zamanlar, bu bölgede hiç yapılaşma yok. Bu alanın bir kısmı Isparta Belediyesi’nin katı atık deposuydu. Biz, buna istinaden belediye başkanlığına ÇED’den gelen yazıyı 1995 yılında bildirdik ve 1 km çapında yapılaşmaya ruhsat verilmemesi ile ilgili bilgi aktardık. Bu süreçte ne oldu? Belediye kulaklarını tıkadı, gözlerini tıkadı.
Maalesef ki; ruhsat verdi. Buraya gelen, yapıyı oluşturanlar, buranın OSB olacağı belli ve rahatsız olacakları belliydi. Biz zaten şehir merkezinden niye geldik buraya, etrafa verdiğimiz rahatsızlıktan dolayı, eski yer çok şehir merkezinde kalmıştı. Belediyeye yazılan yazıya istinaden dönüş yapılmış, o tarihte ben görevde değildim.
İLK YAPILAŞMA İLE BAŞLAYAN SORUNLAR
İlk yapılaşma 2009 yılında Davrazkent inşaatı başladı. Biz bunu yargıya intikal ettirdik ve buraya ruhsat verilmesinin söz konusu olmadığı ile ilgili nihai sonuç verildi. Sonra tekrar yapılaşma için yazı yazdılar, ancak mahkeme kararı olduğunu hatırlatarak bunun mümkün olmadığını belirttik. Bu süre içinde onlarca ruhsat verildi. Biz de bunun hepsini yargıya intikal ettirdik. İnsanlar arsa almış, ev yapmış ama yasal değil. En fazla rahatsız olanlar en yakında yaşayanlar elbet. Neticede 1 km çapındaki alanda yapılaşmaya izin verilmemiş olsaydı, şu anda yaşanılan koku sorunu olmayacaktı. Şu tartışılır, burası uygundu değildi, başka yere yapılabilirdi gibi. Ama burası o tarihte uygun görülmüş, ÇED raporu alınmış.
DENETİMİ ÇEVRE BAKANLIĞI YAPIYOR
Isparta Belediyesi’nin bizi denetlemesi, yaptırım yapması söz konusu değil. Çünkü, buranın yönetimi ayrı. Biz Bakanlığa (Çevre ve Şehircilik) bağlıyız. Kurumsal bir yapıya sahibiz. Ama gelip görebilirler, inceleyebilirler, onda bir sıkıntı yok. Biz kurumlarla çözüm odaklı çalışıyoruz.
DERİ İMALATINDA SÖZ SAHİBİYİZ
Deri Karma OSB’de 47 fabrika faaliyet gösteriyor. Çalışan sayısı 380. Isparta ekonomisine ciddi bir katma değer sunuyoruz. Her ne kadar biz burada parekende iş yapmasak da toptan olarak Isparta ve Türkiye ekonomisine ciddi katkı sağlıyoruz. Deri üreticileri, ülkenin yüzde 70’lik ayakkabı ve saraciye işinin karşılığını buradan sağlıyoruz. Yaptığımız ara ürün yurt dışına satılıyor. Bunu esas aldığımız zaman Türkiye’nin ve Isparta’nın üretmeye ihtiyacı var. Çok zor bir süreçten geçiyoruz. İşe ihtiyacımız var, istihdama ihtiyacımız var. Benim burada bir kişi fazla çalıştırmam, 5 kişilik bir ailenin hayatını idame ettirmesini sağlayacaktır. Bunları görmezden gelemeyiz.
YAZ YAZLARINDA KOKU SORUNU YAŞANIYOR
Normalde bizim her 6 ayda bir arıtmadan çıkan çamuru, bertaraf tesisine göndermemiz lazım. Ama 39 derece sıcaklıkta yükleme yaptık. Durduğu anda koku vermiyor, çünkü üzerine kireç, kimyasal madde örtüyoruz. Kepçe ile yükleme esnasında ciddi bir koku oluşuyor. Bunu tespit ettikten sonra biz sıcak havalarda yani 30 derecenin üzerinde sıcaklıkta yükleme yapmama kararı aldık, sevkiyatı durduruyoruz. Yani bu arıtmanın çalışmadığı anlamına gelmiyor.
ISPARTA KENT ARITMASINA DESTEK OLABİLİRİZ
Bu arada, Isparta arıtması 120 nüfusa göre yapılmış. Revizyon yapıldı, kapasite artırımı için. Biz arıtmamızın kapasitesinin 4’te 1’ini kullanıyoruz. Halıkent, Ayazmana ve Vatan Mahallesi’nin atığını alabiliriz. Biz böyle bir teklifte bulunduk. Bununla ilgili henüz bir geriye dönüş olmadı. Eğer Isparta Belediyesi’nin bir iki mahallesini 10-12 bin nüfuslu bir bölgeyi buraya aktarırsak, 24 saat esasına göre çalışacak hale geleceğiz, böylece daha verimli olacağız. Böylece Isparta Belediyesi’nin yükünü de hafifletmiş olacağız. Çünkü, Isparta yaklaşık 300 bin nüfusa sahip. Mevcut arıtmanın yeteceğini zannetmiyorum. Kurumlar birbirine destek olmalı, biz bunun için hazırız. Isparta Belediyesi’nin arıtma dejarzı açık olarak gidiyor Dereboğazı’na. Biz onlardan önce kapalı sisteme döndük, onlar da başarılı sonuç aldığımızı görünce arıtmayı kapalı sistemle getirdiler, bir noktada birleştirip dejarzı Dereboğazı’na gönderdiler.
MALİYETLER
Arıtma tesisinin 6 aylık kimyevi madde gideri 232 bin 627 TL+KDV, enerji tüketimi 6 aylık 693 bin TL + KDV, malzeme bakımları 6 ayda 170 bin TL’nin üzerine çıkıyor. Analizler için de bedel ödüyoruz, 6 aylık süre içinde 72 bin liraya yakın bir gider olmuş. 6 ay içinde arıtmadan çıkan çamurun miktarı 247 bin kg. hala depolama alanımızda 500 ton çamur mevcut. Bu çamurlar, lisanslı depolama ya da yakma alanına gönderiliyor. Bunların sevkiyatı da özel tehlikeli atık taşıyan firmalarla yapılıyor. Bunun için de bir bedel ödüyoruz. Giden malzeme dönüşümle enerjiye dönüştürülüyor. GES YATIRIMLARI OSB bünyemizde 9 firma yenilenebilir enerji yani güneş enerjisine geçti. Bu daha da çoğalacak. En azından biz kendi tükettiğimizi kendimiz üretebilirsek çok daha iyi olacak.
Kaynak: Kum Saati Dergisi
