Ana hedef ''Yükseköğretim Mekânları Tasarım Kılavuzu'' hazırlamak
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile SDÜ işbirliğinde gerçekleştirilen ''Mekân Tasarım İlkeleri Çalıştayı'' sona erdi. SDÜ'nün yürütücülüğünde devlet üniversitelerinde uygulanan Yükseköğretim Mekânları Yatırım Karar Destek Sistemi'nin (Mek-Sis) bir parçası olan çalıştaydan maddeler hâlinde şu öneriler çıktı:
1-‘Yükseköğretim Mekânları Tasarım Kılavuzu’ yayınlansın. Üniversiteleri bağlayıcı olacak şekilde ‘Yönerge’ hazırlansın.
2- 'Mekân Yönetimi' yapı işlerinden çıkarılıp; Rektör'den bağımsız hâle getirilsin.
3- Tüm üniversiteler uzun vadeli 'Gelişim Master Planı' hazırlamalı.
4- Üniversitelerde projeler için 'Mimari Yarışma' açılmalı.
SDÜ'NÜN ÜNİVERSİTELER İÇİN YENİ PROJELERİ
5- T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Mek-Sis Proje Yürütme Komitesi Başkanı Uzman Tolga Balcı: “SDÜ'nün yürütücülüğünü yaptığı Mek-Sis ile birlikte üniversitelerin öğrenci kapasitesi dijitalleştirilecek. YÖK ile şu an görüşüyoruz. YÖK o kapasite üzerinde üniversitelere öğrenci kontenjanı vermeyecek.”
6-“Başkanlık olarak şimdi de ‘İç Mekân Kalitesi’ üzerine çalışıyor. Bu SDÜ'nün bize açtığı bir vizyondur.”
7-“Mek-Sis'in bir sonraki aşaması ‘Mekân Yönetimi’ şeklinde ayrı bir kurum olacak. Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı'ndan ayrılacak; Rektör'den bağımsız olacak. Bu fikri şu an SDÜ ile konuşuyoruz.”
MEK-SİS TAMAM. SIRADA ‘YÜKSEKÖĞRETİM MEKÂNLARI TASARIM KILAVUZU’ VAR
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın tevdi ettiği görev ile Devlet üniversitelerinin tamamında uygulamaya sokulan Yükseköğretim Mekânları Yatırım Karar Destek Sistemi'ne (Mek-Sis) imza atan SDÜ, 7 önemli alan üzerinde daha çalışmaya başladı. Mek-Sis için önemli bir veri kaynağı olan “Mekân Tasarım İlkeleri Çalıştayı” sonuçlandı. Türkiye'de 7 farklı üniversiteden bilim insanları ve yapı endüstrisinden 2 uzmanın katılımı ile gerçekleştirilen çalıştayda Mek-Sis'in kapsamının ve içeriğinin güçlendirilmesi yönünde fikir birliğine varıldı.
Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Mimarlık Fakültesi'nden Dr. Öğretim Üyesi İlker Erkan, üst genel şemsiye olan Mek-Sis'e dayanak oluşturacak yeni dilimlerin eklenmesi gerektiğini savundu. Bundan sonraki ana hedefin devlet üniversitelerinde uygulanmak üzere ‘Yükseköğretim Mekânları Tasarım Kılavuzu’ olacağını anlatan Dr. Öğr. Üyesi İlker Erkan, şöyle dedi:
“Dünya'nın en gelişmiş ülkelerinde; Avrupa Birliği'nde (AB) örnekleri mevcut. Üniversite yerleşkeleri için belirli norm ve standartlar var. Mek-Sis ile çıkılan yolda Türkiye'deki Devlet üniversiteleri için nihai hedef bu olmalı. Yükseköğretim Mekânları Tasarım Kılavuzu'na kesin ihtiyaç var. Bunun için de üniversitelerde ‘Mekân Tasarım Birimi’ konuşlandırılırsa sistemin doğru işleyeceğini düşünüyorum.”
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meryem Birgül Çolakoğlu da mekânsal yerleşke birimlerinin Yapı İşleri'nden çıkarılması ve rektörlerden bağımsız şekilde hareket edebilmesi gerektiğini savundu. Üniversitelerin artık geri dönüştürülebilir yapılar üzerine kafa yormasının şart olduğunu belirten Çolakoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Dinamik yapılar tasarlanmalı. Tasarımda estetik ve mimari kalite yüksek değerlerde tutulmalıdır. Üniversiteler sadece mekân anlamında değil 'bütünleşik yerleşke' bağlamında ele alınmalıdır. Üniversite-sanayi işbirliğinde merkezi laboratuvarlar kurulmalıdır. Hafta sonları STK ve sosyal yapılara açılmalı, gelir kaynakları yaratılmalıdır.”
Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Arzu Gönenç Sorguç ise her bölüm için bir laboratuvar anlayışının artık yıkılması gerektiğini söyledi. “Çok özellikli laboratuvarları hariç tutuyorum. Genel geçer laboratuvarların her bölüm için açılması kaynak israfıdır” diyen Prof. Dr. Sorguç, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Merkezi Derslik felsefesinin laboratuvarlar için de geçerli olması gerektiğini düşünüyorum. Mek-Sis içerisine bu ilkenin de yerleştirilebileceğini savunuyorum. Herkesin bilgisi olduğu üzere her bölümde birbirine çok benzer laboratuvarlar var. Genel geçer disiplinlerdeki laboratuvarlar 'merkezi' haline getirilebilir. Elbette çok özellikli laboratuvarları hariç tutuyorum. Bu fikir bizi bilim-sanayi işbirliğini inşa edecek 'Araştırma Parkları'na da götürebilir.”
Okan Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Faruk Özok da “Uluslararası Patent” için daha çok çalışılması gerektiğini söyledi. Üniversitelerde bilim öğrenme arzusunun daha güçlü ve yoğun şekilde yaratılmasını umut ettiğini anlatan Prof. Dr. Özok, “öğrenciyle karşılıklı tartışılmayan hiçbir öğretim yöntemi başarılı olamaz. Bütün bilimlerin temeli matematiktir. Matematik insanın beyni ile hesaplaşmasıdır. Matematik ve yabancı dile ehemmiyet göstereceğiz. Uluslararası Patent anlamında sanayi ile çok güçlü şekilde çalışacağız” dedi. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile SDÜ işbirliğinde düzenlenen Mekân Tasarımı İlkeleri Çalıştayı'nın mutlaka bir yayın haline getirilmesi gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Özok, şöyle dedi:
“Bildiri Sonuç Kitabı yayınlansın. Bu konu Mek-Sis'in alt çıktısı olsun. Bu ekip anlayış dönüşümünün başlangıcı olsun. Daha üst seviyelere gidelim. Türkiye'nin ilk Yükseköğretim Mekânları Tasarım Kılavuzu'nu hazırlayalım.”
MUTLAKA YÖNERGE HAZIRLANSIN. BAĞLAYICI OLSUN
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüsnü Murat Günaydın, fikir birliğine varılan Yükseköğretim Mekânları Tasarım Kılavuzu’nun mutlak surette bir ''Yönerge'' ile sağlam temeller üzerine inşa edilmesi gerektiği kuramını ortaya attı. Devlet üniversitelerinde yerleşkelerin bu iki sistem üzerinde inşa edilmesini isteyen Prof. Dr. Günaydın, mimari projeler için de yarışma açılması gerektiğini savundu.
MEK-SİS İLE ÖĞRENCİ KAPASİTESİ DİJİTALLEŞTİRİLECEK
Mek-Sis Proje Yürütme Komitesi Başkanı Uzman Tolga Balcı ise YÖK ile yeni bir çalışma başlattıklarını açıkladı. Mek-Sis verileri ışığında üniversitelerin öğrenci kapasitelerinin dijitalleştirileceğini söyleyen Balcı, sözlerine şöyle devam etti:
“YÖK ile Mek-Sis konusunda görüştük. Devam eden süreç nihayete erdiğinde YÖK, Mek-Sis bilgileri ışığında kontenjan verecek.
Üniversite yerleşkelerinde yapılacak projeler için yarışma açılması yerinde olacaktır. Projelerin kalitesini de yükseltecektir.
Mek-Sis'in bir sonraki aşaması ‘Mekân Yönetimi’ üzerine olacak. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı olarak biz bu konuyu Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) ile görüşüyoruz.”
SDÜ BİZE İÇ MEKÂN KALİTESİ VİZYONU DA ÇİZİYOR
Uzman Tolga Balcı, Mek-Sis kapsamında yeni bir çalışma yaptıklarını da açıkladı. 'Üniversite Yerleşkelerinde İç Mekân Kalitesi' üzerine de çalıştıklarını anlatan Balcı, “bu SDÜ'nün bize açtığı bir vizyon. Mek-Sis büyüyerek, genişleyerek yoluna devam edecek” şeklinde konuştu.
Çalıştay kapanışında yeni yayınlanan Yükseköğretim Mekânları Envanter Sınıflandırma Sistemi (YMESS) Kılavuzu Versiyon.2’nin sonuçları da analiz edildi.
SDÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Saltan da çalıştay çıktılarını bir kitap haline dönüştüreceklerini söyledi. Saltan daha sonra katılımcılara sertifika ve hediyeler takdim etti.
