Haber32 İnternet Sitesi ve Ekspres Gazetesi olarak konuyu uzmanına sorduk.
SDÜ- YEKARUM Yenilenebilir Enerji Kaynakları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. İbrahim Üçgül hocamıza enerji alanındaki son gelişmeleri sizin adınıza sorduk.
ENERJİ İÇİN SAVAŞLAR OLDU, HARİTALAR DEĞİŞTİ
Dünya genelinde enerji maliyetlerinin artarak devam ettiğine vurgu yaparak konuşmasına başlayan Prof. Dr. İbrahim Üçgül; “Son yüzyılda enerji öyle önemli hale geldi ki ülkelerin bile haritalarını değiştirdi. Enerji kaynaklarını elde etmek amacıyla savaşlar yaşandı. Ülkelerin pek çoğu bundan etkilendi. Böyle olunca da enerji alanında dışa bağlı olan ülkeler arayış içerisine girdiler. Sürdürülebilir enerji kaynakları olan ülkeler teknoloji ve sanayileşmede çok ilerlediler. Burada en büyük sıkıntıyı bizim gibi gelişmekte olan ülkeler yaşadı ve hala yaşamaktalar. Günümüzde ülkemizin cari açığımızı oluşturan en önemli kalem enerjidir. Onun için enerji alanındaki sıkıntıları aşmamızda yenilenebilir enerji kaynakları bizim için büyük bir öneme sahiptir.“ diye konuştu.
YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARINDA GEÇ KALDIK
Türkiye için enerjinin yeni bir sorun olmadığını ifade eden Üçgül; “Türkiye hem rüzgâr enerjisi alanında hem de güneş enerjisi alanında avantajlı bir ülke. Ancak bu alanlarda ki yatırımlar gecikmeli oldu. Son zamanlarda sevindirici gelişmelerde oldu. Özellikle güneş enerjisi alanında belediyeler başta olmak üzere bazı kamu kurumları santraller kurmaya başladı. Bu konuda yatırıma başlayan çok sayıda özel girişimcide var. Ancak dediğim gibi biraz geç kalındı. Biz bunu akademisyenler olarak 2000’li yılların başında öngörmüştük. Keşke yatırımlar ve yenilenebilir enerji alanında yerli teknolojileri üretmeye yönelik çalışmalar o yıllarda başlamış olsaydı.” dedi.
SDÜ- YEKARUM “YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ’’ YENİLENEBİLİR ENERJİ ALANINDA ÇOK ÖNEMLİ BİR KAZANIM
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Araştırma ve Uygulama Merkezinin Türkiye’de ilk defa Süleyman Demirel Üniversitesinde kurulduğuna dikkat çeken Üçgül; “Neden biz bunu ilk olarak Isparta’da kurduk? Çünkü Isparta yenilenebilir enerji kaynakları alanında çok şanslı bir yerde. Bu bölgede (belli sürelerle kendini yenileyen) yenilenebilir enerji kaynakları potansiyelleri oldukça yüksek ve hepsi de değerlendirilmeyi bekliyor. Güneş, rüzgâr, biokütle ve hidroelektrik enerji kaynaklarında değerlendirilecek potansiyeller var.’’ dedi.
ISPARTA’DA KAYA GAZI REZERVLERİ VAR
Dünyada enerji alanında petrol ve doğalgazın önemine vurgu yapan Üçgül; “Dünyada hala petrol ve doğalgaz çok önemli enerji kaynaklarıdır. Petrol rezervleri çok hızla tükenirken doğalgaz gündeme geldi. Tabi bunlarında bir ömrü var. Sonsuz değiller. Bunların yerine kullanılabilecek alternatif enerji olarak kaya gazı ön plana çıkıyor. Türkiye’de de kaya gazı rezervi var. Mesela bizim bölgemizde mevcut durumda, ancak rezerv tespiti yapılması gerekiyor. Ancak şu dönemde kaya gazı rezervlerini işletmek maliyetli.” dedi.
BÖLGEMİZ GÜNEŞ VE RÜZGÂR ENERJİSİ İÇİN ÇOK UYGUN
Gelişmiş ülkeler yenilenebilir enerji teknolojileri alanında ileri seviyede yatırım yaptıklarını ifade eden Üçgül; “Gelişmiş ülkeler petrol ve doğalgaz biterse yerine ne olabilir diye alternatif enerji kaynaklarına yönelmişler. Nükleer enerjiyi devreye aldılar. Ancak bunda çevresel sorunlar ortaya çıkınca pek de kabul gören bir enerji kaynağı olmamıştır. Bundan dolayı yenilenebilir enerji kaynaklarına yeniden yönelim olmuştur. Dünya Hidrojen ekonomisi denilen bir sürece hazırlanmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının tek dezavantajı mevsimsel dalgalanmaları olması, yani süreklilikleri yok ve güç yoğunluklar düşük. Buna rağmen uygun teknolojilerle bu dezavantajlar aşılabilir. Türkiye güneş enerjisinde önemli bir potansiyele sahip bir ülke. Bu alanda ciddi yatırım yapılırsa ülkemizin enerji sorununu büyük bir kısmını çözer. Ancak burada da yatırım farklılıkları var. Herkes güneş PV paneline yönelmiş durumda. PV Panel sistemi güneş enerji teknolojileri içinde düşük verimli olanıdır. Güneş termal sistemler dediğimiz ısıl sistemler vardır. Bu teknolojilerle çok yüksek verimlilikte elektrik ve ısı enerjisi üretmek mümkündür. Bunların başında güneş kulesi (Solar Tower) dediğimiz teknoloji geliyor. Bu sistemde güneşi takip eden heliostat aynalar var, aynalar vasıtasıyla güneş bir kule üzerindeki alıcıya yansıtılıyor ve buradan güç santraline aktarılarak elektrik üretiliyor. Isparta bu teknoloji için çok uygun bir yer. Buradan şunu da belirteyim, bunu kurduğunuz zaman en düşük güç olarak 10 MW (megavatlık) kurabiliyorsun. Bu sistemler eş zamanlı olarak aynı anda hem ısı hem elektrik hem de gerekirse soğuk ürettikleri için kendini çok kısa sürede amorti ediyor. Özellikle BAKA bölgesi teknoloji için çok uygun. Isparta, Antalya ve Burdur önemli potansiyele sahip. Bu bölgede uygun yerler çok fazla. Bize düşen görev nedir dersek, BAKA Bölgemizin 10-20 yıl sonraki enerji sorununu şimdiden çözmemiz gerekiyor derim. Güneş enerjisinde değerlendirilmesi gereken farklı teknolojiler mevcut. Silindirik Parabolik Oluklu Güneş Toplayıcıları, Lineer Fresnel Güneş Toplayıcıları, Parabolik Çanak Güneş Toplayıcıları gibi sistemlerle uygun arazilere GES’ler kurulabileceği gibi; OSB Organize Sanayi Bölgelerine, Fabrikaların ve Yerleşkelerin uygun alan ve çatılarına kurabilecek sistemler var. Bunlar istenilen güçlerde kurulabilir.” dedi.
BİZ YATIRIMCILARIMIZA DESTEK OLMAYA HAZIRIZ
Biokütle enerji alanında da Antalya, Burdur ve Isparta’nın önemli bir potansiyellere sahip olduğuna dikkat çeken Üçgül; “Dediğim gibi BAKA bölgesi yenilenebilir enerji alanında önemli potansiyellere sahip. Bu bölge için bir ‘’Enerji Bilim Kurulu’’ kurularak sürdürülebilir çalışmalar yapılabilir. Biokütle enerji denince herkesin aklına Biyodizel, Ayçiçek ve kanola yağı geliyor. Bu doğru bir yaklaşım değil. Biokütle sadece biyodizel değil, Katı biyoyakıtlar, sıvı biyoyakıtlar ve gaz biyoyakıtlar var. Bunlarla ilgili oldukça fazla teknoloji mevcut. Bizim bölgemiz orman, tarımsal ve kentsel atığı çok fazla olan bir yer. Bu teknolojilerle hem enerji üretebiliyorsunuz hem de aynı zamanda geri dönüşüm oluyor, neredeyse sıfır atık. Dediğim gibi BAKA bölgesi yenilenebilir enerji alanında yüksek potansiyele sahip bir bölge. Biz Merkez olarak yatırımcılarımıza her zaman destek olmaya hazırız ve gelirlerse birlikte bu projeleri hayata geçirebiliriz.” dedi.
BELEDİYELERİN ENERJİ ALANINDA YATIRIM YAPMALARI SEVİNDİRİCİ
Dünya genelinde enerjiye erişimin zorlaştığına dikkat çekerek konuşmasına devam eden SDÜ-YEKARUM Müdürü Prof. Dr. İbrahim Üçgül Hoca, son olarak şunları söyledi; “Isparta Belediyesi bu dönemde yenilenebilir enerji alanında yatırımlar yapmaya başladı. Bu sevindirici bir gelişme. Keşke, bölgemizdeki tüm il ve ilçe belediyeleri bu yatırımlara yönelse. Bölgemizin refahı ve bölge ekonomilerimizin sürdürülebilirliği için belediyelerin öncü bir rol oynaması sevindirici bir gelişme. Dediğim gibi enerji öyle önemli hale geldi ki, enerjiniz varsa sizde varsınız. Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için şöyle bir sıralama yapayım. Enerji, tarım ve sanayi. Enerjiniz varsa tarımınız ve gıdanız var. Enerjiniz varsa sanayi ve üretiminiz var. Yani geleceğinizin olması için sürdürülebilir enerji kaynaklarınızın olması gerekiyor. Yani enerjide dışa bağımlı olmayacaksın. Yenilenebilir enerji alanında ülkemiz önemli bir potansiyele sahipken hala dışa bağımlı olmamız üzücüdür. Ayrıca şunu da belirteyim, yenilenebilir enerji alanına yapılan her yatırım cari açığımızı da kapatmamıza vesile oluyor ve ekonomimizi güçlendiriyor.” diye konuştu. İbrahim Demirayak
