COP3 nedir?
COP3, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’ne (UNFCCC) taraf olan ülkelerin 1997 yılında Japonya’da gerçekleştirdiği 3. Taraflar Konferansı'dır. Bu zirvenin dünya tarihi açısından en büyük önemi, küresel ısınmaya neden olan sera gazı salımlarının azaltılmasına yönelik hukuki bağlayıcılığı olan ilk uluslararası anlaşma olan Kyoto Protokolü'nün kabul edildiği toplantı olmasıdır. Dolayısıyla COP3, sadece teknik bir toplantı değil, modern iklim diplomasisinin temel taşı olarak kabul edilmektedir.
COP3 ne zaman düzenlenecek?
"COP3" ifadesi teknik olarak 1997 yılındaki tarihi zirveyi ifade etse de, günümüzde bu terim bazen yeni çevre protokollerinin 3. büyük aşaması veya bölgesel iklim zirvelerinin üçüncü oturumları için de kullanılabilmektedir. Ancak mevcut Birleşmiş Milletler takvimine göre dünya, 2024 yılında Bakü'de düzenlenen COP29'un ardından COP30 (2025) ve COP31 (2026) zirvelerine odaklanmış durumdadır. Eğer yerel bir çevre örgütü veya özel bir kuruluşun "COP3" başlığıyla duyurduğu bir takvimden bahsediliyorsa, bu etkinliklerin 2025-2026 dönemi içerisinde bölgesel kalkınma planları çerçevesinde gerçekleştirilmesi beklenmektedir.
Kyoto Protokolü ve COP3’ün mirası
COP3 zirvesinde imzalanan Kyoto Protokolü, sanayileşmiş ülkelerin sera gazı emisyonlarını 1990 yılı seviyelerinin ortalama %5 altına indirmesini hedeflemişti. Bu zirvenin başarısı, bugün Paris İklim Anlaşması (COP21) gibi daha kapsamlı ve küresel çapta uygulanan sözleşmelere zemin hazırlamış olmasıdır. Günümüzde düzenlenen her yeni COP zirvesi, aslında COP3'te atılan bu temellerin üzerine inşa edilen birer denetleme ve hedef büyütme toplantısı niteliği taşımaktadır.
Gelecek iklim zirveleri takvimi
İklim değişikliğiyle mücadelede önümüzdeki iki yılın kritik takvimi şu şekildedir:
-
COP30 (2025): Brezilya’nın Belém kentinde düzenlenecek ve Amazon ormanlarının korunması ana gündem maddesi olacak.
-
COP31 (2026): Avustralya ve Pasifik Ada Devletleri'nin ortak ev sahipliğinde düzenlenmesi planlanmaktadır.
Bu zirvelerde, tıpkı COP3'te olduğu gibi, fosil yakıt kullanımının azaltılması ve gelişmekte olan ülkelere yönelik iklim finansmanı konularında somut adımların atılması hedefleniyor.
