İslam dini, kabir ziyaretlerini ölümü hatırlamak, ibret almak ve vefat edenlere dua etmek amacıyla teşvik etmiştir. Mezarlıklar, manevi bir atmosferin hakim olması gereken, saygı ve sessizliğin korunduğu yerlerdir. Bu bağlamda, mezar başında veya mezarlık içerisinde bir şeyler yiyip içmek, İslam alimleri ve fıkıh kaynakları tarafından genel olarak mekruh (hoş karşılanmayan davranış) olarak kabul edilmiştir. Mezarlığın bir piknik alanı veya sıradan bir sosyal ortam gibi kullanılması, mekanın kutsiyetine ve orada yatanların ruhaniyetine uygun düşmeyen bir davranış olarak görülür.
Mezarlıkta yemek yemenin dini ve ahlaki boyutu
Kabir ziyaretinin temel amacı, dünya hayatının geçiciliğini tefekkür etmek ve ahireti anmaktır. Kişinin mezar başında yemek yemesi veya keyfi olarak bir şeyler içmesi, bu tefekkür iklimini zedeleyen ve dikkati dağıtan bir eylemdir. Diyanet İşleri Başkanlığı ve pek çok İslam alimi, mezarlıklarda sadece ibadet, dua ve Kur'an tilaveti ile meşgul olunması gerektiğini belirtir. Zorunlu bir sağlık durumu veya aşırı sıcak gibi istisnai haller dışında, mezarlıkta bir şeyler tüketmek nezaketsizlik ve adaba aykırılık olarak değerlendirilir.
Kabir başında dağıtılan hayrat ve yiyecekler
Halk arasında yaygın olan "mezarlıkta şeker, bisküvi veya lokum dağıtma" geleneği, genellikle vefat edenin ruhuna sevap gitmesi amacıyla yapılır. Ancak bu tür ikramların mezar başında değil, mezarlık çıkışında veya cami önlerinde yapılması daha uygun görülmüştür. Kabirlerin üzerinde yemek yenilmesi veya kırıntı dökülmesi, o mekana gösterilmesi gereken saygı ile bağdaşmaz. Ayrıca bazı yörelerde görülen mezar üzerine yemek bırakma gibi adetlerin İslam'da yeri yoktur ve bunlar hurafeler kategorisinde değerlendirilir.
Mezarlık ziyaretinde dikkat edilmesi gereken diğer hususlar
Mezarlık adabına göre ziyaretçi, oraya girdiğinde genel bir selam vermeli ve mümkünse kıbleye dönerek dua etmelidir. Kabirlerin üzerine oturmak, mezarların üzerinden geçmek veya yüksek sesle konuşup gülmek gibi davranışlardan kaçınılması gerekir. Şafii ve Hanefi mezheplerindeki baskın görüşe göre, mezarlıkta sadece su içmek gibi temel ihtiyaçlar (eğer zorunluysa) mübah görülse de, genel kural "ziyaretin ruhuna uygun hareket etmek" ve mekanı kirletecek veya saygıyı bozacak her türlü yeme-içme faaliyetinden uzak durmaktır.




