SGK kurallarına göre ilk sigorta girişi 1 Ekim 2008 sonrası olanlar, emekli olduktan sonra çalışmaya devam etmeleri halinde emekli maaşı alamayacak. Bu durum özellikle genç kuşak çalışanları yakından ilgilendiriyor.
Yıllar içinde ekonomik koşulların değişmesi ve emekli aylıklarının düşmesi, birçok emeklinin yeniden çalışmasına neden oldu. Bugün pek çok kişi hem emekli maaşı alıyor hem de aktif olarak çalışma hayatında yer alıyor. Ancak yapılan düzenleme ile bu durum ilerleyen dönemde tarihe karışacak.
Geçmiş yıllarda SGK mevzuatında yapılan değişiklikle birlikte, ilk kez 1 Ekim 2008 ve sonrasında sigortalı olanlar için önemli bir kural getirildi. Bu tarihten sonra işe başlayanlar emekliliğe hak kazandıklarında bir tercih yapmak zorunda kalacak.
ÇALIŞMAYA DEVAM EDENİN MAAŞI KESİLECEK
Yeni uygulamaya göre, emekli aylığı bağlanması için dilekçe veren kişilerin fiilen çalışmamaları gerekiyor. Emekli olduktan sonra mevcut işinde çalışmaya devam etmek ya da başka bir işte sigortalı olarak çalışmak isteyenlerin emekli maaşları kesilecek. Yani bu kişiler ya emekli maaşını ya da çalışma hayatını tercih etmek zorunda kalacak.
Buna karşın, 1 Ekim 2008’den önce sigorta girişi bulunanlar için mevcut uygulama devam edecek. Bu grupta yer alanlar, yaş şartına bakılmaksızın hem emekli maaşını alabilecek hem de sigortalı bir işte çalışmayı sürdürebilecek.
SGK mevzuatında yer alan düzenlemede şu ifadeler bulunuyor:
“5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun yürürlüğe girdiği Ekim 2008 döneminden sonra sigortalı olup çalışmaya başlayanlardan, emeklilik şartlarını yerine getirerek yaşlılık aylığı bağlananlardan, tarımsal faaliyetlerde kendi adına ve hesabına çalışanlar hariç olmak üzere, yeniden çalışmaya başlayanların aylıkları çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilir.”
DÜZENLEME İLE AMAÇLANAN NE?
Peki bu uygulamanın amacı ne? İlerleyen dönemde bu kuralda bir değişiklik yapılması mümkün mü? Uzmanlara göre sosyal güvenlik sistemi 1999 ve 2008 yıllarında önemli reformlardan geçti. 2008 yılında yapılan reformla birlikte sistemin sürdürülebilirliğini sağlamak ve işsizlere yeni istihdam alanları açmak hedeflendi.
Henüz 2008 sonrası sigorta girişi olan ve bu kurala göre emekli olan geniş bir kitle bulunmasa da, düzenlemenin temel amacının emekli olanların çalışma hayatından çekilmesi ve genç işsizlere alan açılması olduğu belirtiliyor. Aynı zamanda sistem üzerindeki mali yükün azaltılması da hedefler arasında yer alıyor.
KESİNTİ UYGULAMASI KALDIRILIR MI?
Çalışan-emekli dengesine bakıldığında, ideal olarak dört çalışana karşılık bir emekli olması gerekirken bu oranın 1,69 seviyelerinde olduğu ifade ediliyor. Bu tablo, sosyal güvenlik sisteminin mevcut haliyle sürdürülebilir olmadığını ortaya koyuyor. Bu nedenle önümüzdeki süreçte bu alanda yeni düzenlemeler yapılması ihtimali her zaman gündemde olsa da, mevcut uygulamanın kaldırılmasının kısa vadede çok olası olmadığı değerlendiriliyor. Ekonomik koşullara göre ilerleyen yıllarda yeniden ele alınabileceği belirtiliyor.
EMEKLİ MAAŞLARI YÜKSELİR Mİ?
Emekli maaşlarının yetersizliği ise sistemin en önemli sorunlarından biri olarak öne çıkıyor. Kök maaşı en düşük emekli maaşının altında kalan ve taban aylığa tamamlanan milyonlarca emekli bulunuyor. Bu durum sadece bugüne özgü bir sorun değil, gelecekte de devam etmesi bekleniyor.
Uzmanlar, bu sorunun çözümü için Bireysel Emeklilik Sistemi’nin daha da güçlendirilmesinin hedeflendiğini belirtiyor. Bunun yanında Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nin 2026 yılında devreye girmesi bekleniyor. Düşük emekli maaşlarına karşı uzun vadede bu tür sistemlerin önemli bir alternatif olacağı ifade ediliyor.
YENİ YILDA EMEKLİ MAAŞLARI NE KADAR OLUR?
Önceki yıllarda en düşük emekli maaşı, genel zam oranlarına paralel ya da biraz üzerinde artırılmıştı. Benzer bir uygulamanın yeni yılda da devam etmesi bekleniyor. Buna göre en düşük SSK ve Bağ-Kur emekli maaşının 16.881 TL seviyesinden yüzde 10-12 oranında artışla 18.500-19.000 TL bandına yükselmesi öngörülüyor. En düşük memur emeklisi maaşının ise 22.671 TL’den yüzde 15-17 oranında artışla 26.000-26.500 TL seviyelerine çıkabileceği tahmin ediliyor.
