Özellikle Yalvaç ilçesinde kullanılan bu kelimeler insanlara hayatın farklı yönlerini düşünmeleri için ilham verir ve toplumun değerlerini yansıtır.
Ispartaca (Yalvaç yöre) kelimer ve deyimler:
Kelimeri ve deyimlerin çoğu, genel Akdeniz/Teke ve Ege bölgeleri ile ortak:
Ve'(cümlelerin sonunu ve ile bitirmek, örneğin, gelive, gidive. Bu şeyi "yaparmısın veya yapabilirmisin anlamına geliyor.
K harfi yerine g harfi. Çoğu kelimelerde K harfi yerine g kullanılır. Örneğin Garga = karga, gak = kalk, gulak = kulak, gırıldı = kırıldı
Cümle sonu "yorun" veya "yon" Ispartanın yerine göre değişir.
Örneğin gidemiyorum yerine, gidemeyon/gidemeyorun, yapamiyorum yerine, edemeyon/edemeyorun.
Ñ harfi, Genizden çıkarılan N ve G karışımı bir sestir. Bazen de NG/NĞ olarak öngörülür. Pek çok ağızda N veya Ğ sesine dönüşmüştür. Orhun Yazıtları'nda rastlanan çift sesli damgalardan biri; bu sesi karşılar. Örneğin: İç Anadolu’da özellikle Sivas, Yozgat, Kayseri ile Akdeniz Bölgesi'nin Göller Yöresi'nde (Isparta, Burdur) ve Antalya'da "Saňa, Baňa, Deňiz" sözcükleri. Pek çok kaynakta Tengri veya Tengiz olarak yazılan sözcükler aslında Teñri ve Teñiz şeklinde okunur.
Gari/Gali kelimesi Akdeniz ve Ege bölgesinde çokca kullanılan, ve Türkiyede genel olarak o bölgelere has olarak tanılmış bir kelime.
Genel olarak "artık" olarak yerine geçiyor. Örneğin, De gâri = hadi artık, hadi gâri = haydi artık, yörü gâri = ilerle artık, yetti gâri = yetti artık.
Hı = evet
Yaâ! = hayır
Viri/vili = vay be
Ne Islersin/Ne ettin = Ne yapiyorsun/Nasilsin
Cızık/seyit = Koş
Yünmek = yıkanmak,
Genaz = galiba,
Zılla = iyice,
Sorut/dingel = ayakta durmak, ayakta beklemek
Buymak = çok üşümek,
Varıve = gidermisin,
Öte yan/öte yanne = ileri taraf,
Hu yan/ hu yanne ve beri yan = bu taraf,
Kabbecik = şirince niteleme sıfatı
Ët/Ëtmek = yap/yapmak. (honu ëdive = şunu yapıver)
Şinci = şimdi,
Meh = Al
Gaçıl = çekil
Açcık/dımıdık/ciccik = az
Çıkla = katıksız
Cincik = ufacık
Ciccik = azıcık
Goy = dök
Gözal = güzel
Tüngülmek = hoplamak,
Endeyi = elindeki veya şurdaki,
Ingıldatmak = hafif hareketlnedirmek,
Gımıldamak = haraket etmek,
Neynecen = Ne yapicaksin/bosver
Asılmak = çekmek,
Kakdırmak = itmek,
Şavkı = aydınlık,
Ceyran = Elektrik
Göğnek = gömlek
Takke = şapka,
Fanilye = Tsört,
Don = Pantolon,
Zini = Tepsi,
Çelen = balkon
Babuc/Babıç = Ayakkabı,
Fistan = Etek,
Taksi = Araba,
Teyyare = uçak
Böğrülce = Fasulye,
Badilcan = Patlıcan
Kelem = Lahana,
Gıkkı = Yumurta,
Böcük = Inek yavrusu,
Böcü = Böcek
Gır kedisi = Vaşak
Gugumavk = Baykuş
Kel = Hindi
Garı = Kadın
Dingel/Sorut = Dikelmek
Tanı = Bakmak
Haskeş - Haşhaş
Kenef - tuvalet
Mekke = Mısır
Gıyı = kenar
İn = mağara
Hapaz - bir avuç (ölçü)
Bunar = çeşme
Gayış = Kemer
Gocuk = ceket
Değnek = sopa
Tanglayasacana = kırılası şey
Arab = siyahı birisi
Asbab = elbiseler
Helke = kova
Ganat = merdiven
Yörümek = yürümek
Nişatsız = tipsiz
Meymenetsiz = huysuz/pis
Dene = tane
Dene böğrülce aşı = kuru fasulye
Güzün = sonbahar
Kėri (yarından Keri, ondan Keri) = sonra
Aş = yemek
Daha çıkana/ihi = işte burda
Batasıcana = lanet olası şey
Yüzün görü = yüz üstü
Buymak = üşümek
Zılla = iyicene
Hılt olmak = sırılsıklam
Ünne = çağır
Gaçıl = Çekil
Dığan = tava
Kenef = tuvalet
Ağa = Abi
Boba = Baba
Emmi = Amca
Ebe = Babaanne/Anneanne
Imız = Ramazan
Mustuk = Mustafa
Satık = Sadık
Alı = Alaaddin
Ellez = Ilyas
Cingin = kıvılcım
Âmat = Ahmet
Ibrêm = Ibrahim
Hısım = Akraba
Deyze = Teyze
Üleşmek = paylaşmak
Ildi/değdi = dokandı
Dınga = saklambaç
Âşa = Ayşe
Piskevüt = bisküvi
Gavur = kafir/yabancı (gavur kelimesi bazıların ağır bir kelime gelsede, Akdeniz/ege bölgesinde biraz daha hafif kullanılabilinir, yabancı veya sinsi yerine de geçebilir)