Tıp literatüründe “Greyfurt Suyu Etkisi” olarak adlandırılan bu durum, greyfurtun içeriğinde bulunan furanokumarin adlı kimyasal maddelerden kaynaklanıyor. Bu maddeler, karaciğerde ilaçların parçalanmasını sağlayan CYP3A4 adlı enzimi devre dışı bırakıyor. Enzimin bloke olmasıyla birlikte ilaçlar vücutta normalden çok daha yüksek oranda kana karışıyor ve bu durum doz aşımı etkisi yaratabiliyor.
Uzmanlara göre, greyfurtla birlikte alınan tek bir ilaç dozu, vücutta 5 ila 10 kat daha güçlü etki gösterebiliyor. Bu da ani tansiyon düşüşü, kalp ritim bozukluğu, kas yıkımı, böbrek yetmezliği ve bazı vakalarda ani ölüme kadar varabilen ciddi sonuçlara neden olabiliyor. Yapılan bilimsel çalışmalarda, greyfurtla etkileşime giren 80’den fazla ilaç bulunduğu, bunlardan onlarcasının hayati risk taşıdığı belirtiliyor.
Zamanlama Çözüm Değil
Uzmanlar, ilacı sabah alıp greyfurtu akşam tüketmenin güvenli olduğu düşüncesinin yanlış olduğuna dikkat çekiyor. Greyfurtun enzimler üzerindeki etkisi 24 saatten uzun sürebiliyor. Bu nedenle etkileşim riski olan ilaçları kullanan kişilerin, tedavi süresince greyfurt ve greyfurt suyunu tamamen tüketmemesi öneriliyor.
Hangi İlaçlar Risk Taşıyor?
Greyfurtla etkileşime giren ilaçlar arasında en yaygın olanlar şunlar:
Kolesterol düşürücü statin grubu ilaçlar
Bazı tansiyon ilaçları
Kalp ritim düzenleyici ilaçlar
Bağışıklık baskılayıcılar
Bazı depresyon ve anksiyete ilaçları
Bazı alerji ilaçları
Uzmanlar, düzenli ilaç kullanan vatandaşların mutlaka ilaç prospektüslerini okumaları ve eczacı ya da doktorlarına greyfurt tüketimi konusunda danışmaları gerektiğini vurguluyor. Doğal bir besin olsa bile, yanlış zamanda tüketilen greyfurtun ciddi sağlık risklerine yol açabileceği hatırlatılıyor.
