Son dönem bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, bitki çaylarında küf oluşumu ve bu küflerin ürettiği mikotoksinlerin (mantar toksinleri) ciddi sağlık riskleri taşıyabileceğini ortaya koydu.
Kurutulmuş Bitkilerde Küf Gelişebiliyor
Uzmanlara göre, uygun olmayan koşullarda depolanan kurutulmuş bitki materyallerinde zamanla küf mantarları (fungi) gelişebiliyor. Bu mantarlar, insan sağlığı açısından son derece tehlikeli olan mikotoksinleri üretebiliyor. Uluslararası bilimsel yayınlarda yer alan verilere göre, çaylarda en sık karşılaşılan küf türleri Aspergillus, Penicillium ve Fusarium. Bu türlerin özellikle Aflatoksinler (AF) ve Okratoksin A (OTA) gibi güçlü toksinleri ürettikleri biliniyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Risk Göz Ardı Edilmemeli
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Rusya Bilimler Akademisi V. L. Komarov Botanik Enstitüsü'nden Dr. Irina A. Reinholds, bazı bitki çayı örneklerinde yüksek düzeyde mantar ve mikotoksin kontaminasyonuna rastladıklarını belirtti. Reinholds, çok bileşenli bitki çaylarının, hem düzenlenmiş hem de yeni tanımlanmış mikotoksinlerle aynı anda kirlenmeye daha yatkın olduğunu söyledi.
ABD'de mikotoksinler üzerine çalışan Dr. Sarah J. Montgomery ise, kontaminasyonun yalnızca depolama sırasında değil, üretimin tüm aşamalarında — tarladan sofraya kadar — meydana gelebileceğine dikkat çekti. Montgomery, sıcaklık ve nem gibi çevresel koşulların toksijenik küflerin oluşumunu tetiklediğini, bu toksinlerin ise böbrek, karaciğer ve bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini ifade etti.
Demleme ile Toksinler Bardağa Karışıyor
Araştırmalarda öne çıkan bir diğer kritik bulgu ise, kuru bitki çaylarında bulunan mikotoksinlerin, demleme sırasında içeceğe geçme oranı. Özellikle Okratoksin A’nın, suyun pH değeri ve demlenme süresine bağlı olarak %80'e kadar bardağa karışabildiği belirtildi.
Depolama Koşulları Hayati Önem Taşıyor
Uzmanlar, tüketicilere önemli uyarılarda bulundu: Bitki çaylarının serin, kuru ve hava almayan ortamlarda saklanması, küf gelişimini ve dolayısıyla mikotoksin riskini azaltmak adına büyük önem taşıyor. Ayrıca, çayın kokusunda ya da renginde fark edilen en ufak bir değişikliğin, ürünü tüketmeden önce ciddiyetle değerlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
Sonuç olarak, sağlıklı olduğu düşüncesiyle güvenle tüketilen bitki çaylarının, uygun şartlarda muhafaza edilmediği takdirde sağlığı tehdit edebileceği; bu nedenle dikkatli olunması gerektiği bilimsel verilerle bir kez daha ortaya kondu.
