Denizli'nin Tavas ilçesinde devam eden kazılarda, 7 ila 9 milyon yıl öncesine ait olduğu tahmin edilen fosil kalıntılar, bilim dünyası için büyük bir hazine niteliği taşıyor. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi'nden (MAKÜ) Doç. Dr. Ahmet İhsan Aytek'in bilimsel danışmanlığında yürütülen çalışmalarla bugüne dek 27 yeni tür bilim dünyasına kazandırıldı.
600'den Fazla Fosil Bulundu
2022'den bu yana Denizli Müze Müdürlüğü başkanlığında, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın desteğiyle süren kazılarda, bu yıl 18 gün boyunca yapılan çalışmalar sonucunda 600'den fazla tanımlanabilir fosil bulundu. Kazı ekibinin başındaki isimlerden Doç. Dr. Ahmet İhsan Aytek, en çok zürafa kalıntılarına rastladıklarını belirtti. Aytek, “İki farklı zürafa türü tespit ettik. Bu durum, o dönemde bölgede hem ormanlık hem de açık alanların bulunduğunu gösteriyor. Gergedan, at, boynuzlugiller ve fillere ait fosiller de açığa çıkarıldı,” diye konuştu.
Kuş ve Sürüngen Fosilleri Heyecan Yarattı
Kazılarda elde edilen bulgular arasında özellikle kuş ve sürüngen fosilleri dikkat çekiyor. Narin yapıları nedeniyle zor fosilleşen kuş kemiklerinin bulunması, bölgedeki fosillerin olağanüstü derecede iyi korunduğunu kanıtlıyor. Ayrıca, Türkiye'de nadir görülen Varanus cinsi bir sürüngene ait diş fosili de keşfedildi. Bu buluntu, söz konusu türün yaşam alanı ve evrimi hakkında önemli bilgiler sunacak.
Türkiye'de Bir İlk: 3D Arşivleme Sistemi
Kazı çalışmalarına getirilen yenilikçi bir yaklaşım da bilim dünyasında ses getirdi. Doç. Dr. Ahmet İhsan Aytek, Türkiye'de bir ilk olan üç boyutlu arşivleme sistemini başlattıklarını duyurdu. Özel bir tarayıcı kullanılarak fosil bölgelerinin 3D haritası çıkarılıyor. Bu sayede fosillerin dağılımı detaylı bir şekilde kayıt altına alınıyor. Gelecekte MAKÜ bünyesinde kurulacak bu sistemle, bulunan fosiller ve insan iskeletleri büyük bir veri tabanında toplanacak.
2025 yılında alana ait ilk bilimsel makale, saygın dergilerden Palaeobiodiversity and Palaeoenvironments'ta yayımlandı. Bu makale, "Kayaca" adı verilen bu yeni lokaliteyi uluslararası bilim camiasına tanıttı. Doç. Dr. Aytek, bundan sonraki hedeflerinin, bölgedeki farklı hayvan grupları üzerine detaylı bilimsel çalışmalar yayımlamak olduğunu belirtti.
