Türkiye, dünyanın en aktif sismik kuşağı olan Alp-Himalaya kuşağı üzerinde yer almaktadır. Bu jeolojik konum, ülkeyi Kuzey Anadolu (KAF), Doğu Anadolu (DAF) ve Batı Anadolu (BAF) (Ege Graben Sistemi) olmak üzere üç ana fay hattının tehdidi altına sokmaktadır. MTA'nın diri fay haritası ve AFAD'ın risk bölgeleri sınıflandırmasına göre, 5,5 ve üzeri büyüklükte deprem üretebilecek Birinci Derece Deprem Riski taşıyan iller belirlenmiştir.
Türkiye'nin Birinci Derece Deprem Riski Taşıyan Kritik İlleri
Birinci Derece Deprem Bölgesi'nde yer alan iller, yüksek sismik aktivite ve diri fay hatlarına doğrudan yakınlık nedeniyle en yüksek riski taşımaktadır.
Marmara ve Batı Anadolu Bölgesi'ndeki Riskli İller
Bu bölge, özellikle KAF ve BAF'ın etkisi altındadır.
Marmara Bölgesi: İstanbul (KAF'ın Marmara segmenti nedeniyle), Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova, Bursa ve Bilecik.
Ege Bölgesi: İzmir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak ve Balıkesir.
İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki Riskli İller
Bu iller DAF başta olmak üzere diğer aktif fay hatlarının etkisi altındadır.
Doğu ve İç Anadolu: Hatay (DAF'ın başlangıç noktası), Karabük, Amasya, Bartın, Çankırı, Tokat, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Hakkari, Kırıkkale ve Osmaniye.
Üç Büyük Fay Hattı ve Özellikleri
Türkiye'deki deprem riskinin kaynağı olan ana fay hatları şunlardır:
Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF): Türkiye'nin en aktif fay hattıdır. Karlıova (Bingöl)'den başlayıp Marmara Denizi'nin altından geçerek Saros Körfezi'ne kadar uzanır. Marmara Bölgesi için birincil tehdittir.
Doğu Anadolu Fay Hattı (DAF): Anadolu ve Arap Levhaları arasındaki sınırı oluşturur. Hatay'dan başlayıp kuzeydoğuya doğru uzanır.
Batı Anadolu Fay Hattı (BAF) / Ege Graben Sistemi: Ege Bölgesi'nin jeolojik yapısını belirler; İzmir ve çevresindeki büyük deprem riskinin temel sebebidir.
Marmara Metropolleri İçin Özel Uyarı
Türkiye'nin nüfus ve ekonomi merkezi olan Marmara Bölgesi, KAF'ın enerji biriktiren Marmara Denizi segmenti nedeniyle kritik risk altındadır:
İstanbul: Yüksek nüfus yoğunluğu ve eski yapı stoku nedeniyle en yüksek can ve mal kaybı riski taşıyan şehirlerin başında gelmektedir.
Kocaeli, Sakarya, Düzce: 1999 depremlerinin yıkıcı etkisini yaşamış bu şehirler, fay hattına yakınlıkları nedeniyle yüksek alarm durumundadır.
Bu şehirlerdeki yapılaşmanın zemin etüdüne ve deprem yönetmeliklerine uygunluğu, olası bir afetteki zararı belirleyen en hayati faktördür.
Hayat Kurtaran Deprem Hazırlıkları
Deprem önlenemez bir doğa olayı olsa da, bilinçli hazırlıkla can ve mal kaybını en aza indirmek mümkündür:
Finansal Güvence: Konutlarınızı Zorunlu Deprem Sigortası (DASK) ile güvence altına alın.
Yapı Denetimi: Yaşadığınız binanın deprem yönetmeliğine uygunluğunu kontrol edin ve riskli binalar için kentsel dönüşüm süreçlerini destekleyin.
Acil Durum Çantası: Su, yiyecek, ilk yardım malzemeleri, önemli evrak fotokopileri ve fener içeren deprem çantasını kolay ulaşılabilir bir yerde hazır tutun.
Davranış Bilinci: Deprem anında çök-kapan-tutun pozisyonunun alınacağı güvenli alanları (yaşam üçgenlerini) belirleyin.
İletişim Planı: Aile içinde toplanma noktasını belirleyin ve afet sonrası iletişim stratejisi oluşturun.




